22 September 2025

RTSH - mediokrriteti në pantheon - nga K. P. Traboini


RTSH - MEDIOKRITETI NË PANTHEON 

Nga Kolec P. Traboini

RTSH është një televizion parazit që konsumon si lubi paratë e shqiptareve.  Nuk e shohim fare sepse ka emisione të dobëta dhe mungon kultura e dijet, intervistojnë pa ditur asgjë për krijuesin që intervistojnë dhe biseda bëhet banale fund e krye, .... deri tek pyetja sa të dashur ke pasur në jetë. Neveri. Dalin e flasin për filmat e kohës së komunizmit ca që nuk e kanë idenë e filmit e kanë kurajon e thonë "Isha e re dhe i shihja filmat dokumentar". Kësisoj meqë i ka parë konsiderohet si specialiste e filmit. Çfarë mediokriteti. Pa le asnjë problem i rëndësishëm në jetën e qytetareve nuk trajtohet. Problemet e nivelit të jetesës, pensionet e rrogat e vogla, ushqimet e ilaçet që përditë shtrenjtohen, madje dyfishohen. Indeksimi i rrogave e pensioneve shtyhen në kalendat greke. Kur bëhet indeksimi më 3 % pensionistin e ka lënë zemra. Se helbete na servirin domate, speca e pjeshkë me helm dhe nuk dimë të këtë bërë ky kinse televizion publik një investigim. Po për bukën me grurë nga Serbia a ka një investigim? Po vaji, po djathi, po qumështi...me këto duhej të merrej televizioni publik sepse për këtë derdhen miliona euro nga taksapaguesit shqiptarë.

Dhe është bërë ky farë Televizioni vend çokash, vend punë për tarafet familjare e politike,  e tralala muzikë e valle. Pa pikë interesi. Pa pikë përgjegjësie, pa pikë turpi.

Ky televizion shtetror ( kinse publik),  edhe po të mbyllej nuk do prishte punë sepse nuk ka interes, nuk ndiqet. Më mirë do të ishte të kthehesh në televizione të vogla publike lokale, por jo kombëtare. Dhe shpenzimet marramendëse do të uleshin. Buxhete marramendese kur jemi vendi më i varfër në Europë. Tmerr!

Pa le kur marrin rrogat në RTSH dhe ndërkohë marrin dhe programe shtesë  me financime, rrogë mbi rrogë 50 milion lekë për 14 orë punë, paguaj o popull, niveli i programeve shumë i dobët madje antiedukativ. Po kush të lë more në televizione publike në Amerikë të drejtosh emisionin me shalë jashtë duke i treguar brekët të intervistuarit, a të pyesësh për jetën intime private pa asnjë interes publik, e hahahaa si histerike. RTSH për injorancë e banalitet ja kalon edhe televizioneve private. 

Televizion ku  mediokrriteti e banaliteti janë në Panteon.

A ka kush të argumentojë pse duhet ky Televizion kinse publik shqiptar dhe pse duhet të paguajmë me përdhuni. A ka ndonjë ligj që e mbron qytetarin nga pagesat e dhunshme kur ti nuk pranon të jesh konsumator i mediokrriteteve e banaliteteve të zyrtarizuara nga Parlamenti, ky sovran me deputetë delirantë që nuk e dinë ku e kanë kokën?

-----------------------------

Autori i shkrimit ka qenë kineast për 16 vjet në Kinostudio.

21 September 2025

Masakra komuniste e Libohovës - nga K. P. Traboini

 
MASAKRA KOMUNISTE E LIBOHOVËS
Nga
Kolec P. Traboini

Ndërkohë që kishte plasur një debat i madh a duheshin nderuar si martir të demokracisë 65 shqiptarë të pafajshëm që pushkatoi katili Mehmet Shehu në shtator 1943, shumë njerëz me lidhje gjaku apo shpirtërore me komunizmin e konsiderojnë këtë dekorim një gabim i madh. Në këtë kor bretkosash postkomuniste nuk ndenji pa u përzierë edhe gërmadha e diktaturës Vito Kapo, e cila e lëshoi zërin e saj si qyqe vjeshte në mbrojtje të krimeve të komunizmit. Lexoni çfarë tha atbotë kjo hata e zezë: “Nuk ka gjë më të ulët. Si mund të dekorosh ata që u bashkuan me pushtuesin e huaj kundër partizanëve, bijve të popullit. Ata kanë qenë dhe mbetën tradhtarë të Shqipërisë që jo vetëm nuk duhen dekoruar, por nuk duhet të zihen fare në gojë”.
Ajo plakë e rrjedhur, gruaja e eksponentit të komunistëve shqiptare Hysni Kapo, kërkonte t'ju mësonte shqiptarëve se çfarë duhej të bënin a të mos bënin. Ajo kishte guximin të mos i quante as shqiptarë ata që u vranë egërsisht nga Mehmet Shehu, por thjeshtë e me përçmim: ballistë. Dhe as të analizonte sadopak se në çfarë rrethanash u vranë mizorisht ata 65 njerëz. Vito Kapo bënte sikur nuk dinte se pak më parë ishte bërë Marrëveshja e Mukjes ku partizanë e ballistë ranë dakort që me çlirimin e Shqipërisë do ta ndanin pushtetin në mes tyre. Nuk thoshte fare Vito Kapo se ishin komunistët të udhëzuar nga miku i saj dhe armiku i popullit shqiptar Dushan Mugosha, që prishën në mënyrë të njëanshme Marrëveshjen e Mukjes. Nuk thoshte plaka komuniste në buzë të varrit, se tash e morën dreqërit në ferr, as faktin se kur u bë ajo masakër në Lushnjë nuk kishte pushtues askund. Sepse italianët kishin kapitulluar ndërsa gjermanet ende nuk kishin ardhur në tokat shqiptare prandaj nga na dalin këto viktima të komunistëve që të kenë qenë bashkëpunëtorë të pushtuesve. Vito Kapo ka qenë në forumet udhëheqëse të komunistëve rreth pesë dekada, edhe ministre ka qenë dhe e di mirë mënyrën si funksiononte demagogjia, gënjeshtra dhe propaganda komuniste. Prandaj dhe në mënyrë krejt mashtruese i akuzonte 65 viktimat e pushkatuara si bashkëpunëtorë të armikut pushtues, kur ato ditë pushtues nuk kishte asgjëkundi në Shqipëri.
Po se çfarë ishte mashtruesja Vito Kapo më mirë se kushdo e dinë libohovitët. Sulejman Jusufati, ndjesë pastë, që nxirrte gazetën "Libohova" më tregoi një histori që lidhet me këtë eksponente të diktaturës vrastare.
Ka një ngjarje gjatë viteve të luftës që e tregon shpirtin gjakësor të asaj shtrige të kuqe komuniste. Dihet se në mes të libohovitëve, për shkak te ndarjes partizanë e ballistë kishte plas një luftë vëllavrasëse. Secila palë, herë partizanë e herë ballistë, vinin në këtë qytet paqësor dhe bënte terror mbi popullsinë, rrëmbenin qytetarë dhe i pushkatonin. Me mizore nga këta ishin partizanët. Në një nga këto ardhje, një njësit partizan rrëmbeu rreth 15 libohovitë dhe i mori me vete për ti dërguar në shtabin e përgjithshëm të ushtrisë së Enver Hoxhës në Odriçan. Atje improvizuan një gjyq dhe dy nga libohovitët që i mbanin rob, u vendos ti dënonin me vdekje. Fillimisht i lanë të lidhur nën hijen e një peme deri sa të vinte koha për ekzekutimin. Andej kalon partizania Vito Kapo që atë kohë shërbente në pranë shtabit të Enver Hoxhës dhe Dushan Mugoshës. Afrohet te robërit libohovitë dhe pyet se çfarë janë këta. I thanë i kemi sjellë nga Libohova e janë familje nacionalistësh. Vito Kapo që ishte vetë nga Zagoria, i njihte libohovitët ndaj iu afrua dhe i pyeti një për një. Pasi bëri këtë gjë u takua me atë që drejtonte gjyqin dhe e pyeti se sa do të pushkatonin.
- Dy, i tha ai partizani, - besoj se kaq mjafton. Të tjerët do ti lëmë të lirë.
- Jo, - thërriti partizania Vito Kapo. - Jo, dy janë pak, por të pushkatoni katër.
Pastaj shkoi tek ata që i mbanin të lidhur, zgjodhi dhe dy të tjerë, e kështu të katërt i mbajtën. Të tjerëve u thanë të iknin e po të donin mund të futeshin në radhët e partizanëve. Të katërt ata që i ndanë në një anë pas pak i pushkatuan. Kështu që shpirtrat njerëzorë të Riza Selamit 75 vjeç, Hyse Zhuhuni poet popullor, Bilal Ruçit dhe Sefer Tusunit memec janë në ndërgjegjen e pavrarë të shtrigës komuniste Vito Kapo që mbeti me shpirt katil deri në vdekje.
Meqë kam shkruar e botuar një libër "Libohovitët e Amerikës" dhe kam botuar shpesh tek gazeta "Libohova" e shoqatës "Avni Rustemi", jam i interesuar për çdo fakt historik që lidhet me këtë qytet. Kam në kujtesë edhe kërkesën që i bëra përgjegjësit të Kulturës së Libohovës në vitin 1980 kur po përgatitesha të bëj filmin dokumentar biografik për Avni Rustemin. I kërkova libohovitit të më çonte të shtëpia e Avni Rustemit.
- Te muzeu, - saktësoi ai.
Gjithnjë duke menduar se muzeu ishte shtëpia e Avniut i thashë:
- Këtu ka lind Avniu?
Libohoviti tundi kokën e nuk po fliste. Pasi heshti pak më tha:
- I kemi pas punët e ngatërruara këtu në Libohovë gjatë luftës.
- Si kudo, - i thashë dhe kërkova shtëpinë.
- Nuk ka shtëpi Avniu - më tha me hezitim. Pastaj duke parë këmbënguljen time me çoi tek një vend i rrenuar, një ish shtëpi e lënë në harrim ku dukeshin muret e themeleve mbuluar nga shkurret.
Libohoviti më shpjegoi se ishin bërë shumë vrasje e djegie shtëpish. Me këtë rast ishin ekzekutuar tre nipat e Avni Rustemit, Qazim Rustemi djali i vëllait të Avni Rustemit, Kaso Rustemi djali i xhaxhait të Avni Rustemit, Nexhmie Rustemit e shoqja e Kaso Rustemit dhe Pëllumb Rustemi, 15 vjeç, djali i Kaso Rustemit.
Nga heroi Avni Rustemi nuk kishte mbetur asgjë veç këto rrënoja.
I kisha thënë Sulejman Jusufatit pse nuk shkruani në gazetën "Libohova" për masakrat që janë bërë në këtë qytet, janë të përbindëshme. Nuk kanë vrarë italianet e gjermanët së bashkë aq sa kanë vrarë komunistët në Libohovë. Ai si u mendua më pat thënë:
- Janë plagë të rënda që ende dhëmbin. Nuk duam t'i trazojmë.
Kohët e fundit gjeta një shkrim të libohovitit inxhinjer Bexhet Çobani që kishte rradhitur emrat e viktimave të cilat po i përcjell.
Masakra komuniste mbi Libohovën nisi në gusht të vitit 1942 kur me atentat vranë intelektualin 1-Avni Voshtina, pronari i një kafeneje në qendër të Libohovës. Ai dinte disa gjuhë të huaja dhe i përkthente klienteve të lokalit lajmet nga stacionet italiane. Organizata komuniste e qytetit të Libohovës mori vendim dhe i bënë atentat gjatë rugës që shkonte për në shtëpinë e vet. E vranë thjeshtë se përkthente lajme, komunistët injorantë përkthimin e lajmeve e quajtën propagandë kundër ushtrisë së kuqe të Moskës.
Në 14 Shtator 1943 u kap në pabesi 2-Rukmedin Dino, i cili vinte nga Tirana dhe së bashku me 3-Ramiz Lilen, 4-Safet Tusunin dhe 5-Braho Peça të cilët e shoqëronin i çuan në Poliçan ku ndodhej shtabi partizan i Zonës dhe i ekzekutuan.
Gjatë muajit shtator 1943, nga një skuadër terroristësh partizanë sulmohet stani veror i Beqajve i cili ndodhej në mal mbi Labovën e Kryqit, pa asnjë shkak, 6 barinjtë të cilët i zunë në pabesi dhe i çuan në shtabin partizan në Poliçan. Gjyqi partizan i dënoi me vdekje që të gjashtë dhe bagëtinë ua rëmbyen. Deri në atë periudhë Beqajt mereshin vetëm me punët e tyre si blegtorë.
Personat e ekzekutuar ishin:
6-Shaban Beqo 65 vjeç,
7-Kajtaz Beqo,
8-Alush Beqo,
9-Pëllumb Beqo,
10-Dule Beqo,
11-Fejzo Beqo.
Në një natë të errët në fund të shtatorit e fillim tetori 1943, çeta terroriste komuniste sulmoi me egërsi lagjen Marinë, ku shpërthyen bomba mbi banorë civilë (gra, pleq e femijë) të pambrojtur ku dogjën shumë shtëpi, shumë banorë u plagosun, ngelën të vrarë 6 vetë. Asnjë nuk e priste këtë hakmarrje mbi lagjen Marinë dhe familjen e heroit të Popullit Avni Rustemi.
Viktimat ishin:
12-Qazim Rustemi djali i vëllait të Avni Rustemit,
13-Kaso Rustemi djali i xhaxhait të Avni Rustemit,
14-Nexhmie Rustemit e shoqja e Kaso Rustemit.
15-Pëllumb Rustemi vetëm 15 vjeç, djali i Kaso Rustemit.
U vranë gjithashtu
16-Ahmet Ruçi 16 vjeç.
17-Malo Laze, banor i lagjes Marinë.
Në fund të tetorit 1943 e gjithë Libohova u sulmua nga forca të shumta partizane të ardhura nga gjith qarkori. Gjatë këtij terrori mbi banorë të pafajshëm u torturuan dhe u vranë 14 libohovitë të pafajshëm:
18-Tale Xhaxho 65 vjeç, merrej me bujqësi.
19-Nexhat Cico 60 vjeç, merrej me bujqësi dhe blegtori.
20-Bahri Peça 40 vjeç, merrej me bujqësi dhe blegtori
21-Mukin Ruçi 20 vjeç, e morën të sëmurë nga shtrati dhe e pushkatuan.
22-Nelo Rudi, një trim i rallë pjesmarr
ës në luftën kundër andartëve Grekë në 1914.
23-Sehid Bejleri vritet në Teqe mëhallë.
24-Nezir Shuaipi 40 vjeç teneqexhi, vritet para shtëpisë.
25-Bajram Leko vritet në lagjen Kalista.
26-Mustafa Kodra vritet në lagjen Kalista.
27-Selam Beqiri vritet në lagjen Kalista.
28-Ahmet Idrizi 52 vjeç mësues, vritet para shtëpisë së tij.
29-Hiqmet Gugo, 44 vjeç, e çojnë në Poliçan dhe e ekzekutojnë.
30-Eqerem Gugo, i biri 17 vjeç, e çojnë në Poliçan dhe e ekzekutojnë.
31-Servet Bashaka, e pushkatojnë në Labovën e Kryqit.
Në 17 Shtator 1943 kapen nga njësitet guerile komuniste në qytetin e Kavajës dy studentët libohovitë që kishin mbaruar studimet universitare në Itali dhe pjesmarrës në Konferencën e Mukjes, dërgohen në Pezë ku pushkatohen:
32-Besnik Çano,
33-Qeramudin Sulo.
34-Me urdhër të Enver Hoxhës në fillim të tetorit 1943 rrembehet e pushkatohet Hadi Kasimati, juristi i shquar Libohovit i cili jetonte në Korçë dhe ishte vetëm 25 vjeç.
Në 14 Shkurt 1944, Libohova u mbyt në gjak.
Natën e errët në orën 23.00 Libohova rrethohet me mbi 500 trupa partizane dhe me egërsi u lëshuan kundër popullit të Libohovës (gra,fëmijë, pleq) një terror i paparë. Lufta vazhdoi deri afër mëngjesit, lagjet Teqe Mëhallë dhe Marinë ishin pothuajse të boshatisura. Agresorët afër mëngjesit mbasi vranë, plagosën, dogjën shtëpi u larguan për në Poliçan. Në Libohovë ra zia, dëgjoheshin vetëm vajtimet e nënave dhe grave në Loçan, ku shumë nacionalishtë ngelën të vrarë e shumë të tjerë pa shtëpi, ushqime dhe të plagosur, një tragjedi e vërtetë
Komunistët vranë 32 libohovitë:
35-Shiko Peça, ish komandant i çetës së Libohovës në Luftën e Vlorës 1920, patriot.
36-Xhevat Peça, djali i Shiko Peçës .
37-Shefki Peça, djali i Shiko Peçës.
38-Shezo Myslimi, komandant i çetës së ballit kombëtar.
39-Sulo Bilibashi,
40-Sado Bilibashi,
41-Kadri Leko,
42-Masar Ruka,
43-Braho Bano,
44-Hasan Bano,
45-Teme Hysa
46-Enver Hysa,
47-Çerçiz Hysa
48-Mujo Çepo
49-Servet Çepo
50-Seit Roshi
51-Sulo Ruçi
52-Islam Ruçi
53-Daut Karavidha
54-Sherif Hunda
55-Teki Kodra
56-Shefqet Beqo
57-Tajar Beqo
58-Ramo Rustemi
59-Izet Tusuni
60-Eqerem Tusuni (i biri )
61-Baftiar Havo
62-Vedat Lulushi
63-Neshet Sinani
64-Neshet Shyti
65-Ramo Maçi
66-Xhelal Maçi
Në 19 Shkur 1944, pushkatohen 4 libohovitë me gjyqin partizan në Poliçan:
67-Riza Selami, 75 vjeç
68-Hyse Zhuhuni, poet popullor
69-Bilal Ruçi,
70-Sefer Tusuni, memec.
Viktima të terroristëve komunistë ishin dhe 6 të tjerë:
71-Sulo Ismailati,
72-Fehmi Kulla, nga Nepravishta
73-Selami Bilibashi, nga Nepravishta
74-Vesaf Hoxha, nga Nepravishta
75-Nazif Mushi, nga Nepravishta
76-Xhafer Mushi, nga Nepravishta
Mbas marjes së pushtetit nga komunistët në 1944 u dënuan me vdekje 5 libohovitë në gjyq ushtarak:
77-Hysen Havo, në vitin 1945
78-Nole Roshi, në vitin 1945
79-Nevrua Beqiri, në vitin 1945
80-Llahmi Rustemi, në vitin 1945
81-Idajet Kulla, në vitin 1947
U burgosën dhe vdiqen në burg 8 libohovitë:
82-Hajri Neviri vdiq në burg
83-Shazivar Islami vdiq në burg.
84-Hyqmet Roshi vdiq në birucë me tortura.
85-Muharem Bejleri vritet në burg
86-Nevruz Bejleri vdes në birucë
87-Fuat Asllani ish ministër
88-Myzafer Pipa e vranë në qeli Shkodër
89-Abaz Shehu vdes në burg,
Libohova martire, 89 të vrarë, të masakruar, a të djegur të gjallë, pleq, gra e fëmijë, duke përfshirë ekzekutimin e tërë familjes së heroit Avni Rustemi, të cilit i dogjën dhe shtëpinë. Libohova ka heshtur, e si te mos hesht e të pikëllohet kur kurrnjë kriminel i Enver Hoxhës nuk u gjykua, kur duheshin varë në mes të sheshit, te rrapi shekullor i qytetit të Libohovës.
Jo revansh, jo për atë Zot, por drejtesi, jo hakmarrje, por ti jepej çdo krimineli komunist atë që e meritonte.
Pyetja që shtrohet është si nuk kanë turp faqezinjtë të festojnë ditën e kinse çlirimit të qytetit, kur ajo ishte dita e një masakre e terrori të pa parë në historinë e Libohovës. Asnjë pushtues nuk ka vrarë në Libohovë aq shumë njerëz sa vranë komunistët. E akoma më tepër si mund që emri i njerit nga ata komandantat terrorist të njësiteve guerile komuniste, që ka masakruar libohovitët, emri i atij kriminelit pra, ti vihet një rruge në Tiranë, e kur, në kohën e demokracisë.
Gjithmonë kam menduar ku e gjetën komunistët atë urrejtje e atë frymë gjakatare kur u leshuan si hordhi e zezë vrastare në qytetin e Shkodrës e në Malësi duke bërë masakra të përbindëshme. Çdo ditë në muret e Rrmajit pushkatoheshim 5, 10 a më shumë njerëz, kalvar gjaku në Veriun e Shqipërisë. Veç kur kam lexuar për krimet e masakrën komuniste në qytetin e Libohovës e kam kuptuar se hordhite e Enver Hoxhës si bisha të egra e të tërbuara më parë e kishin bërë shkollën në gjakut në Libohovë e mbarë Jugun mbi popullin shqiptar. Ndaj kur u shfaqën në Shkodër e Malësi, por dhe në tërë Veriun e Shqipërisë, kriminelët ushtruan dhunën, mizorinë, etjen për gjak, torturat që u ishin bërë shprehi duke u dhënë falangave të tyre instiktet e bishave. Dhe këlyshet e Atilës na thonë të festojmë çlirimzezën, dyndjen e vrasësve, gjakpirësve, kriminelëve, xhelatëve, hordhive të zeza e më të egra që kanë parë këto troje. Pftuuuu. Racë e poshtër e fëlliqësi komuniste! Me tu dhimbtë përshtyma mbi fytyrën tuaj!

_________________
Autori i shkrimit është krijues i filmit "Avni Rustemi" 1982 dhe i monografisë "Libohovitët e Amerikës" Boston 2016, si dhe mjaft shkrimeve për libohovitët në gazetën "Libohova" të shoqatës "Avni Rustemi".

19 September 2025

Lavdi trangujve tanë kombëtarë - ese nga Kolec P. Traboini


LAVDI TRANGUJVE TANË KOMBËTARË

Kolec P. Traboini 

Rrinë e na flasin me orë të tëra nëpër televizione për meritat që kanë shefat e tyre politikë në ardhjen e demokracisë e në transformimin e Shqipërisë sikur të kishim hipur në maj të pikaloit.
A ka njeri të më shpjegojë një gjë, po flasim për beteja në Termopile, në Çanakala, në Albulenë, në rrethimin e Shkodrës 1478 ku qëndresa zgjati 10 vjet apo për kaosin e vitit 1991-1992 ku, se kush po përpiqej të kapte një copë tokë, një fabrikë a uzinë, por më shumë një kolltuk në qeverisje. Mos vallë na kish pushtuar kush e duhesh luftuar për çlirim? Dhe duhej trimëri për ta përballuar? Po, po, na kish pushtuar dallgëdia. Po ku kishin qene këta trima që si dy tufa çakejsh, ish komunista, ish spiunë, a bij të kuadrove të lartë të nomeklaturës, të llangosur kuq e blu luftonin për kolltuk, ku gjeja e parë që do bënin ishte të vidhnin popullin e vet. E vlerësoj vështrimin shumë realist në përshkrimin e luhatjeve të personalitet të një figure qëndrore të viteve 90, por në kushtet e sotme të një mediokrriteti e agresiviteti të turmave duhet me të vertetë kurajo për të artikuluar të vërtetën, aq më tepër bëhem konfuz kur shoh të shkruajnë në komente trim ky e trim ai. Po me se, e çfarë kriteri përcaktohet trimëria.
Se kështu me yrysh e hovada, budallai më i madh duhet të jetë trimi më i madh në këtë vend. Dhe kësisoj trimash që e vrasin tjetrin se, "me pe vëngër" ka plot. Jemi vendi i trimave. Vendi që u këndon hajdutëve të piramidave financiare.
Kur flasim për ndryshime të mëdha historike nuk ndahen cilësitë, as lavditë, siç ndajmë tortën për ditëlindje. Trimëria e mençuria shkrihet e treten në një, pa arritur të kuptohet ku fillon njëra e ku mbaron tjetra. Si nuk ju ngrit një lapidar mendjes në këtë vend, ku shitet aq shumë e ka aq pak? Prandaj në 1991-1992 dhe më pas nuk di të ketë pasur trima kjo tokë. Ju veç tregoni përralla të lavdishme televizive. Lufta është bërë kaçakshe, me çeta e klane, hajdutështe dhe mendja flinte gjumë. Pa le kur përdorin dhe termin "karizmatik". Të mjerët ne për mjerimin ku kemi rënë, ku luftojmë për mbijetesë e pjerdh-flasim për ideale të mëdha dhe trimëri heroike rrugaçërore.
Më falni po unë jam shumë skeptik si për trimëritë ashtu dhe karizmen e liderëve sharlatanë dhe pupetave të tyre që e shkatërruan këtë vend. Çfarë kishin më shumë vende si Bullgaria e Rumania që u bënë antare të BE e ne pas dere që 32 vjet. Si nuk na ndihmoi sadopak karizma e liderucëve tanë që i pomponi nëpër asamble apo tollovi foltoresh?
Lavdi trangujve tanë kombëtar! Krenar për mediokrriteti kolektiv që fluturon me pras aty ku nuk thuhet.
Ndjesë për mënyrën "trimërore" të shprehjes, por thashë të bëhëm një herë "trim" dhe unë,... e mendjen e vura në gjumë.

16 September 2025

A po i trazon Amerika ujrat e moçalit politik të Tiranës?- nga K. P. Traboini


A PO I TRAZON AMERIKA UJRAT E MOÇALIT POLITIK TË TIRANËS?
 
Nga Kolec P. Traboini
 
Çeshtja Pilinçi, si doli, nga erdhi, kush e solli, nuk është e lehtë për tu trajtuar, por hamendësime mund të bëhen. Duhet të jetë një grup shqiptaro-amerikanë që kanë biznese e të ardhura dhe kanë gjithashtu influenca. Ata interesohen për zhvillimet politike e ekonomike të Shqipërisë dhe të Kosovës, por gjithnjë kujdesshëm e në mënyrë të padukshme, jashtë vemëndjes se mediave të Tiranës dhe Prishtinës. Ata kanë vëzhguar në vazhdimësi sjelljen e deklarimet e gjithsecilit faktor politik nëpër vite dhe kanë një pasqyrë të qartë të gjëndjes së punëve të shqiptarëve në Ballkan.
Mesa duket janë nga ata që e kanë mbështetur Berishën nëpër vite, por e shohin se tashma e ka të vështirë, për të mos thënë të pamundur ardhjen me partinë e tij në qeverisje. Edhe "Non Grata" ti hiqet, Berisha e ka të humbur betejën për pushtet. Është i tejkaluar.
Dy a tre vjet më parë ky grupim lobistesh shqiptarë përtej oqeanit u përpoqën të ndikonin në skenën politike shqiptare në favor të krahut kinse i djathtë, por që operonte me dogma të majta, sepse asnjë çatmë të së djathtës nuk la komunizmi në Shqipëri. I shfarosi pa mëshirë. Jo vetëm si ideologji, por edhe si strukturë, madje deri dhe biologjikisht komunizmi u përpoq ti zhdukte pasardhësit e shtresave ish të pasura të mbetur trokë në vitin 1990. Çfarë mbijetoi u degdisën nga sytë këmbët nëpër botë sepse u ndërtua një platformë kinse demokratike që pasardhësit e mbramë të shtresave të pasura të mos merrnin asgjë, kështu të mbetura pa bazë materiale vetzhdukeshin. Kontributin themelor në këtë zhdukje e dha ligji 7501. Ky ligj konsakronte krijimin e një shtrese të re ku pronat do ti gëzonin jo ata që i kishin deri në ardhjen e murtajës së kuqe, por të trashëgimtarëve, të zbatharakëve të vitit 1944 që morën pushtetin dhe e ushtruan me dhunë gjysmë shekulli. Dhe ata pak që vetëm si emërtim quheshin të djathtë, ikën nga Shqipëria.
I vetmi vend në botë ku një pakicë e papërfillshme e të djathtës tradicionale shqiptare mbijetoi, ishte Amerika.
Të paktë, por veçse influenca në Shqipëri ishte fare e vogël dhe e pandjeshme. Merret me mend kur ulësh të analizosh ngjarjet e vitit 1990. Kjo pakicë në Amerikë më shumë ja ndjente nevojën e konsultimeve me kreun e regjimit në rënie, Ramiz Alia, se sa kishin interes dhe te merrnin pjesë në zhvillimet politike në Shqipëri. Duke mos e njohur terrenin e realitetin shoqëror në atdhe, u arrit deri atje sa diktatori në rrënim Ramiz Alia ju serviri skemën politike, madje ju afroi dhe emrat e liderëve të së ardhmes, të gjithë pjesë e nomeklaturës komuniste që mund të ndërronin ngjyrat e kostumit apo pardesyve, por konstrukti, trupëzimi, mentaliteti ishte i njëjtë, brumë komunist. Kësisoj e djathta mbeti vetëm fjalë, e më së shumti fjalë në erë. E majta po trashëgimtare e partisë komuniste terroriste shqiptare. Se si mund të ishte i djathtë tradicional një njeri që shiste tre banane në rrugë? Si mund të ishte konservator një tjetër që nuk kishte as shtëpi e as katandi. Fillikat. E mos o Zot, si mund të ishin të djathtë ish sekretarët e Partisë komuniste apo kuadrot e lartë të saj. Si mund të ishin të djathtë spiunët e Sigurimit të shtetit që na u bënë ministra e deputetë të Partisë kinse të djathtë?
Por fatet e kombeve jo rrallë i vendosin ata që për atë komb asgjë nuk dinë. Kësisoj lobi shqiptar në Amerikë, hija e Diasporës së viteve deri në 1920, bashkëpunoi me diktatorin komunist për kalimin e pushtetit në duart e po ish komunistëve ku ish të përndjekurit bënin rolin e ornamentit dekorativ. Dhe me tragjikja në popullin shqiptar asnjë nga kriminelët e komunizmit nuk u dënua, madje morën edhe mirënjohje civile dhe pensione të veçanta.
Kohëzgjatja plot eksese e Berishës në pushtet, rroposja e Nanos, deri në ardhjen e Edi Ramës, që vjen e nuk di të ikë, e vuri sërish në moto diasporën shqiptare të Amerikës e cila në tre dekada flinte e nanuriste, por në gjendje paniku kur u erdhi zgjimi. Veçmas pas daljes nga pandemia e përbotshme që tkurri popujt e solli plot pasoja edhe nder shqiptarë.
Tabloja sinoptike e politikës shqiptare ishte në kaos. Një parti socialiste që sundonte solide në qeverisje të turbullt, ku qeveritarët deri në rangjet më të larta, zevëndëskryeministri, vidhnin sa fshehur aq hapur, shpallja non grata e eksponentit kinse karizmatik Sali Berisha, një opozitë që luftonte me vetveten si Don Kishoti me mullinjtë e erës, deri në rrethimin e selisë e vërshimin e verbër e marrëzisht të dhunshëm, e partisë blu që të kujtonte betejat mesjetare. Shto luftën groteske për vulën ku u përfshinë si në qorrsokak edhe gjyqtarët mediokërr, kjo tablo i vuri në panik dhe lobin shqiptaro- amerikan, që ishte dhe ai, në një dozë sado të pakët, kontribues në krizën politike shqiptare. Veçmas në katrahurën e asaj që në fasadë shënohej si e djathtë e në thelb ishte e mbetet parti klan.
Berisha duke qenë një njohës i mirë i psikologjisë së turmave, arriti të shkatërrojë marionetën, të cilit i vuri epitetin tallës "brava" që vetë e kish krijuar, rimori kreun e partisë me vulë e kusur e, anipse elektoratin gri nuk e bindte dot, arriti të krijojë rreth vetes një skalion servilash të devotshëm e të dobishëm.
Papritur në Tiranë, nga përtej oqeanit u shfaq shqiptaro-amerikania zonja Evi Kokalari, nga një familje patriotësh gjirokastrit, me njohje të mira në rrethin republikan në Washingtin DC dhe New York. Ajo u rradhit në krah të Sali Berishës, kësisoj duke ndezur shpresën se me ardhjen në pushtet e të djathtës konservatore në Amerikë, do ndryshonte dhe qëndrimi ndaj politikanit Berisha që vuante "Nongratën" e tij por kusuret i hiqte partia. Prania e saj ndikoi deri diku në "triumfin" e Sali Berishës mbi të vetët dhe djalin shpirtëror "plangprishës" Lulëzim Basha.
Por ky solidaritet i të ardhurës nga Amerika ishte një behar i shkurtër në skenën politike plot ambicje dhe stërkamca. Rritur dhe edukuar në shkollat amerikane ajo nuk mund të përshtatej me metodat bizantine të "karizmatikut" të djathtë, që më shumë se sa potencialet intelektuale preferonte sejmenët e bindur e kryeultë që e shihnin si babazot e perëndi. Gjithçka që ndodhi në këtë prishje mund të klasifikohet si Casus Belli "Këlliçi". Shqiptarët, që u pelqen të thonë gjërat troç shprehen "për të çarë një trung duhet një pykë" - dhe pyka u gjet, ani pse emrin e ka si armë e kohës së osmanëve.
Belind Këlliçi humbi garën për kryetar Bashkie i Tiranës ndërsa aktivistja Evi Kokalari veç e avancoi platformën e saj për të bërë më konservatore të djathtën në Shqipëri, megjithëse ishte jashtë forumeve të PD. Në paraqitjet e saj në mediat publike ajo u shpreh se Berisha duhej të tërhiqet e ti dorëzojë asaj vulën e partisë. A shihet kjo si një rrezik nga kryetari aktual i partisë PD ku sundon që 35 vjet. Nuk dihet, sepse Berisha nuk është shprehur për këtë, e anashkalon sikur asgjë nuk ka ndodhur, sikur Kokalari nuk ekziston.
Po cili është qëndrimi i lobit shqiptar në Amerikë që kurrë nuk ka ndenjë indiferent? Nuk kemi asnjë indicje, por disa gjëra duhen nënkuptuar.
Në këto rrethana nga Amerika erdhi dhe u shfaq si krah i djathtë konservator Prof. Pëllumb Pilinçi. Nuk ishte i panjohur. Ishte nga një familje e madhe, i lindur e rritur në qendrat e internimeve famkeqe të komunizmit, i arratisur nga Shqipëria, ai ishte kthyer në vitin 1990 për të ndihmuar në zhvillimet demokratike. Kish qenë në rrethin e shqiptarëve të Amerikës që kishin ndikuar për ardhjen e krahut të Berishës në pushtet në mars 1992.
Më pas nuk ishte parë më. U rishfaq në vitin 2025 në turne nëpër Shqipëri menjëherë pas zgjedhjeve të marsit ku PS e Edi Ramës fitoi me shumicën 83 deputet. Ky rezultat mesa duket e tronditi lobin shqiptar në Amerikë, njëkohesisht ndikoi tek ata edhe shpartallimi elektoral i PD të Sali Berishës.
Në këto kushte a është Pëllumb Pilinçi dërgesa politike kartpostale e lobit shqiptar drejt Tiranës? Guximi me të cilin shprehet Pilinçi, kurajo për të demaskuar politikën e qeverisjen 34 vjeçare pa kursyer as Ramën e Berishën, as median televizive, as gazetarët që na u kthyen në pasunarë, as avokatët e gjyqtarët, ndërkohë duke mbeshtetur vetëm SPAK-un, tregon se shqiptaro amerikanët e kanë humbur durimin dhe e kanë orientuar të mos ketë mëshirë e të mos ketë frikë se është i mbrojtur dhe mbështetur financiarisht.
Akuzat që bën Pëllumb Pilinçi janë aq të rënda e kërcënimet aq të mëdha sa, po ti bënte një tjetër do të përballej me gjyqin. Përballë oratorisë me akuza të Pilinçit kanë rënë squk si Rama ashtu edhe Berisha. Ata nuk flasin. Pilinçi trimërohet. Ka partinë "Shpresa", shpalli dhe qeverinë e vet në Vlorë. Asnjë televizion nuk i jep takimet e fjalimet e Pëllumb Pilinçit, por në media elektronike është më i preferuari në shikime dhe pëlqime, çfarë është tregues se ka elektorat të mundshëm dhe interes publik. Nuk mungojnë edhe përshëndetjet e njerëzve që e kanë humbur shpresën tek kjo skemë politike me klane e tarafe familjare, ku pasuria kombëtare përvetsohet dhe parat e taksapaguesve shqiptarë vidhen shpërdorohen masivisht.
Po pse kjo heshtje mediatike, pse nuk reagon asnjë nga ata që i akuzon aq rëndë, mos vallë as nuk e shohin dhe nuk i dëgjojne ato që thote Pilinçi në intervistat e përnatëshme në median e tij elektronike? Nuk besoj se nuk e ndjekin, madje e ndjekin ne shumë vemëndje. Ja t'ju jap një rast e gjykoni vetë. Në një nga fjalimet e tij në Vlorë, Shkodër e Korçë, Pilinçi tha se nuk ka nevoje të kemi një parlament të madh në një shtet të vogël e me popull të varfër. 100 deputetë në parlamentin shqiptar do të ishin të mjaftueshëm.
Nuk shkuan veç pak ditë dhe kryeministri shqiptar përsëriti pikë për pikë mendimin e dhe argumentin e Pellumb Pilinçit. Kryeministri tha shprehimisht shifren 100 deputetë do të ishin të mjaftueshëm. Po pse nuk e tha kryeministri këtë gjë gjatë fushatës se zgjedhjeve, apo kohë më parë kur në media është folur dhe është sugjeruar, por ka bërë veshin e shurdhër. E ndjekin Pilinçin me veshë ngrehur e sy të shqyer, por enigmë mbetet se si është e mundur ku këta bajlozët e politikës së sotme shajnë e shilojnë këdo që kanë përpara, por përballë Pellumb Pilinçit heshtin. Pse vallë?
Pellumb Pilinçi me bodyguardë si presidenti amerikan, me Limuzinë të shtrenjtë, padyshim që është i programuar, i orjentuar dhe i financuar mjaft mirë. Ne shqiptaro amerikanët e dimë se Prof. Pellumb Pilinçi, me një rrogë sado të madhe ta ketë, nuk e përballon gjithë këtë paraqitje të kushtueshme për të bërë efekt në publik. Aq më tepër që u pa në zgjedhjet e fundit se cili ishte fati i partive të vogla, qëndrimi i elektoratit ndaj partiçkave me xhepa të çpuar. Këto partiçka në mungesë të antarëve nëpër listat zgjedhore vunë familjet e tyre, me daje e teze, me krushka e mushka, duke krijuar një grotesk e komedi zgjedhore që gajasi shqiptarët dhe i ktheu zgjedhjet në farsë.
E mëtej, a ka shanse që gjithë këto arrestime që thotë Pellumb Pilinçi të realizohen, a ka burg në Shqipëri që i zë të gjithë këta hajdutë. Ma do mendja se jo. Por një efekt e bën. Lobi shqiptaro- amerikan punon me koncepte e stil amerikan që shohin perspektivën, nuk rrekën pas suksesit të vogël e të menjëhershëm. Duke parë se një parti e majtë, trashigimtare e partisë komuniste diktaturë, zgjidhet për të katërtën herë rradhazi në pushtet, të shqetësuar nga kujtesa historike e partisë shtet, nëpërmjet formacionit modest shqiptaro-amerikan "Shpresa" duan ti kujtojnë atyre që kanë pushtet absolut se nuk ka sundim të përjetshëm dhe nëse abuzoni me pushtetin çdo gjë do t'ju rrjedhë nëpër duar si ranë e nxehtë. Shëmbëllesa në botë të rrënimit të pushteteve që degradojnë ka plot. Më së fundi Nepali dha një shëmbull lemeritës duke djegur gjallë në zjarr e ekzekutuar qeveritarët sepse i kishin humbur lidhjet me popullin, vidhnin dhe shpërdoronin pasuritë kombëtare kur populli vuante edhe për bukën e gojës.
Mesazhi që përcillet nëpërmjet Pilinçit me dënime drastike për këdo që nga pozitat e pushtetit përvetëson pasuri, që bëhet promotor i korrupsionit qeveritar e administrativ, nuk është për të mos u marr në konsideratë. Populli shqiptar që sodit pa reaguar, vërtetë është i qetë, por kur i shkon thika në asht e zë dallga dhe ngrihet për lemeri. E dimë të gjithë vitin katastrofik 1997, por qeveritarët duhet ta dinë më mirë se kushdo, se një vit me pas për të shpëtuar kokën u veshën burrat me fustane grash e krisën e ikën në Maqedoninë e Veriut. Vrimë e miut 300 grosh.
Ka një thënie e gjeneral Napoleon Bonaparti kur po hynte triumfator në Paris dhe Fusheja i tha dil e përshendete popullin francez madhëri, se shiko si po të brohorasin. Napoleoni ja ktheu: Kështu do të brohorisnin edhe sikur mua të më çonin për t'më prerë kokën në gijotinë.
Edhe këtë duhet ta dinë qeveritarët që lazdrohen madhnueshem në pushtet e qeverisje. Piliçi vjen nga Amerika dhe ua sjell ketë mesazh në të gjitha parashtresat e veta se si e mendon ai qeverisjen në Shqipëri. Andaj mos u çudisni që asnjë nga udhëheqësit e
"mëdhenj" në këtë vend të vogël, nuk thotë asnjë fjalë, asnjë gazetë nuk shkruan, asnjë televizion nuk i jep intervistat e tij të përnatëshme ku u kujton vjedhjet që kanë bërë dhe burgun ku do të përfundojnë.
I natyrshëm ky bojkot, në shtëpinë e të varurit nuk kujtohet litari, aq më tepër se Pilinçi po ua vërvit litarin parasysh. Populli i vuajtur nga politika është skeptik, por lobi shqiptaro-amerikam që përtej oqeanit dëshiron të japë sinjale shprese duke i trazuar ujrat e qelbura të moçalit politik të Tiranës.

 
K. P. Traboini 2025


Gazeta SOT 18 shtator 2025