27 October 2024

Eleni Vulgari-Golema- heroina e burgjeve të Juntes Ushtarake Greke / nga K.P. Traboini




ELENI VULGARI - GOLEMA
Nëna greke në Athinë që me përcolli në Amerikë me lot në sy - si zbulova tek ajo, pas 30 vjetësh, heroinën e burgjeve të Juntës Ushtarake Greke. 

Nga K. P. TRABOINI

Duhet pranuar se pa ndihmën e Eleni dhe Babi Golemes gazeta “Egnatia” nuk do të botohej kurrë. Pse e them ketë? Sepse askush në Athinë nuk mori përsipër të bënte trajtimin kompjuterik, formatimin e faqosjen e gazetës edhe kundrejt pagesës që në fund të fundit ishin ata që e vendosnin. Grekët kanë tjetër sistem alfabetik, cirilik, që krejt ndryshe nga gjuha shqipe që është mbështetur në shenjat grafike të alfabetit latin. Mund të ishin edhe shkaqe të tjera që më pengonin, por me ndërmjetësimin e shkrimtarit minoritar Spiro Xhai, ishte vetëm ky çift bashkëshortësh që më hapën derën, me pritën me ngrohtësi e më thanë se do bëjmë të pamundurën dhe gazetën e emigrantëve shqiptarë do ta botojmë. Kisha rënë në njerëz të mirë tek të cilët në ato tre vjet që u gjenda e punova aty për gazetën shqipe, u ndjeva gjithmonë mirë. Me kishte thënë Spiro Xhai se kishin qenë të dy të burgosur politike në kohën e Juntës Ushtarake. Se për jetën e tyre në burg ishte bërë një film artistik. Nuk i kisha pyetur se nuk doja t’u lëndoja plagët e vjetra. Por një herë kur po punoja me Dinen, më vjen zonja Eleni Golema e më thotë, eja se do të them diçka se je gazetar. Shkova pas saj dhe u futëm në zyrën e pronarëve. Aty ishte Babi me një djalë te ri elegant e simpatik, me flokë të gjata siç ishte në mode në vitet 90. Ky është djali ynë, më tha zonja Eleni. Ky ka lindur në burg kur kemi qenë të dy të burgosur politikë burg. Dhe ndërkohë që i dhashë dorën djalit të tyre, zonja Eleni vazhdoi, është student në Universitet. Babi Golemas i qeshnin sytë me krenari. Djali i tyre lindur në burg ishte drita e syve të tyre.
Nga fundi i Korrikut 1995, kur preva biletën e avionit që familjarisht të shkonim në Amerikë, në qytetin Filadelfia, nuk mund të rrija pa shkuar e takuar edhe çiftin Golema. Më kishin bërë një surprizë. Nuk e mendoja kurrë se do të ndodhte ashtu. Në një nga dhomat kishin vendosur një tavolinë të madhe e mbi të torta, biskota, ëmbëlsira të ndryshme. Erdhën të gjitha vajzat e gratë që punonin në kompjutera. Foli Babi Golema, foli dhe zonja Eleni. I përshëndeta dhe unë. Më thanë se ti do të ikësh në Amerikë, por mos na harro, eja ndonjëherë të na takosh. Eleni Golema me lot në sy më përqafoi e më tha se të kemi si djalin tonë, u mësuam me ty.
Ishte fat i madh që i njoha, por jo vetëm për gazetën, por për cilësitë njerëzore që kishin. Isha ndarë një ditë më parë edhe me pronarin e kompanisë Medit AE, Llazaros Dukaqis, që pasi merrte fonde nga Brukseli për emigrantet e huaj ndihmonte nga pak botimin e gazetës, por ndarja me të ishte e ftohtë.
Është e natyrshme që pas vitesh nga dëshira për të mësuar për njerëzit që kam njohur të kërkoja njoftime mbi ata. Tanimë kushtet janë e çdo kush e ka një kompjuter e celular me të cilët mund të informohet për çdo gjë në botë. Ndër këto kërkime, për mua, ato të Greqisë janë më të rëndësishmet. Në këto kërkime me emrin Eleni Golema, gjeta një njoftim të vjetër. Një letër që ajo i drejtonte opinionit publik grek dhe botëror ndërkohë që ishte e burgosur politike në burgun e Koridalos. Gazeta që botohej në Kanada, sepse Greqia ishte nën sundimin e Juntës Ushtarake, mbante datën 28 prill 1972.
Zonja Eleni, ajo grua me shpirt të madh shkruante në atë letër për fatin e saj, çfarë unë nuk do ta kisha mësuar kurrë nëse nuk do të gjendej faqja e kësaj gazete shkruar në anglisht. Zonja Eleni me mbiemrin e vajzërisë Vulgaris, ishte e bija e një mësuesi, me baba atdhetar demokrat të pushkatuar nga hitlerianët, me një nënë stoike, që e burgosën politikisht dhe katër vajzat e saj jetime e të mitura, rriteshin nga gjyshja. Kur Eleni ishte gjimnaziste e kishin arrestuar dhe kur i kishin kërkuar të hiqte dore nga idetë demokratike i kishte kundërshtuar sepse ishin idetë e babait që ja kishin ekzekutuar pushtuesit hitlerianë.
Elenit ju dha një dënim absurd vetëm pse burri i motrës se saj Nikos Genas një revolucionar ky i dënuar pesë herë me vdekje, në vitin 1954 kishte hyre ilegalisht në Greqi dhe ishte strehuar ca kohë në familjen e gruas, qe ishte e motra e Elenit. Vetë Nikos Genas u arrestua dhe u burgos bashkë me të gjithë pjesëtarët e familjes Vulgaris. Edhe pse i dënuar pesë herë me vdekje, doli amnistia e presidentit dhe ai ishte i lirë, pikërisht në këtë kohë, gusht 1966, arrestohet Eleni dhe për këtë ngjarje të kaluar ku ajo nuk kishte asnjë përgjegjësi, dënohet me 10 vjet burg, ngjarje që bëri bujë në Europë dhe për te cilën ndërhyri Amnesty International.
E mora këtë letër, e përktheva dhe tani po e vendos ndër kujtimet e mia për kohën e qëndrimit në Greqi. Kisha parë tek Eleni mirësinë, shpirtin e bukur e zemrën e pastër të një nëne, por nuk mund ta mendoja kurrë se ajo ishte dhe një heroinë që përballej sypatrembur me regjimin diktatorial të Juntës Ushtarake.


LETËR NGA BURGU
Një nëne greke kërkon drejtësi botuar anglisht më 28 prill 1972

Thirrja për drejtësi nga Elena Voulgari-Golema, një nga shumë gra të burgosura politike të mbajtura në burg nga regjimi i kolonelëve të zinj në Greqi, iu dërgua gazetës nga Lëvizja Sindikale e Bashkuar Greke kundër Diktaturës. Nga Burgu i Koridallos, ku po mbahem e izoluar si e burgosur politike me 15 gra të tjera greke luftëtare për demokraci dhe paqe, i drejtohem opinionit publik grek dhe botëror, organizatave ndërkombëtare, liderëve politikë, intelektualë dhe socialë, ju parashtroj në mënyrë të shkurtër tragjedinë e pabesueshme të familjes sime. U arrestova në gusht të vitit 1966 dhe në tetor të atij viti u dënova nga gjykata ushtarake e Larisës me 10 vjet burg për arsye thjesht politike. Rasti ishte i mbështetur në ngjarjet e 15 vjetëve më parë, rreth vitit 1954, ndërsa unë isha ende studente në shkollë të mesme. “Krimi” im i supozuar ishte se shoqëroja nga Athina në Larisa bashkëshortin e motrës sime, Nikos Genas, në një kohë kur ai persekutohej për veprimtaritë e tij demokratike. Sado e paimagjinueshme që mund të duket, por është në fakt, dënimi im ishte për shkak përgjigjes që i dhashë kryetarit të gjykatës ushtarake, kur ai më pyeti nëse këmbëngulja në bindjet e mia politike. Përgjigja ime ishte: “Nëse gjykohem për idetë e mia, pra për idealet për të cilat pushtuesit nazistë ekzekutuan babanë tim, një patriot i shquar, demokrat dhe edukator, që kaloi vite në birucat e regjimit diktatorial të Metaksasit dhe më në fund i sëmurë rëndë, ishin hitlerianët që e dërguan para një skuadre ekzekutimi, po ju përgjigjem juve me krenari: Po, unë insistoj në ato ideale njerëzore universale”. Kaq mjaftoi që gjykata ushtarake të më dënonte me 10 vjet, pa marrë parasysh faktin se isha në muajin e pestë të shtatzënisë. Kunati im, Nikos Genas, ishte i pranishëm në sallën e Gjykatës Ushtarake, ndërsa unë isha në gjyq. Por ai ishte i lirë sepse “krimi” për të cilin ishte dënuar pesë herë me vdekje është amnistuar. Dhe unë po gjykohesha si bashkëpunëtor në të njëjtin "krim!"
Ky është lloji i drejtësisë që kam marrë. Është e pamundur të përshkruash atë që ka pësuar familja ime e pambrojtur, veçanërisht që nga dita kur hitlerianët ekzekutuan babanë tim. Shtëpia jonë u dogj vazhdimisht si nga gjermanët ashtu edhe nga bandat e tradhtarëve kolaboracionistë që endeshin të shfrenuar nëpër vend. Nëna ime e ve, e cila duhej të rriste katër vajza, jo vetëm që nuk hoqi dorë; ajo vazhdoi veprën patriotike të babait tim, duke nderuar kështu kujtimin e tij.
Shpërblimi i saj ishte tetë vjet të kaluara në burgjet mesjetare dhe po aq në kampet e paraburgimit në ishujt e shkretë. Edhe më vonë, kur mezi mund të ecte, ajo u fut me forcë në një makinë të blinduar dhe u dërgua në ishullin famëkeq të burgut Jura. Për fat të mirë, si rezultat i thirrjeve nacionale dhe ndërkombëtare, ajo sot është e lirë. Guximi i saj i pakrahasueshëm, mirësia, patriotizmi i saj, së bashku me shëmbullin e babait, ndikuan thellë tek unë. Kam një djalë të vogël të lindur në burg dhe tani jeton me nënën time, e cila është vetëm, e moshuar dhe e sëmurë në fshat. Burri im, Babis Golema, është gjithashtu një i burgosur politik në një burg të juntës që vuan një dënim prej 16 vjetësh të vendosur nga gjykata ushtarake në Athinë për veprimtarinë e tij kundër diktaturës. Kërkesat e mia të shumta për drejtësi dhe mëshirë refuzohen gjithmonë nga ata që qeverisin. Unë kërkoj drejtësi, jo mëshirë, nga pushtetarët ushtarakë. Kërkoj lirinë time, të cilës më kanë privuar për rreth gjashtë vjet, në mënyrë të paligjshme. Kërkoj t'i jepet fund krimit të kryer dhe që ende vazhdon kundër meje, ndaj një fëmije të vogël, ndaj gjithë familjes sime, ndaj gjithë grekëve. Kjo tragjedia ime dhe e familjes sime së bashku me mijëra tragjedi të tjera të patriotëve grekë në periudhën e pasluftës, jep një pasqyrë të qartë të vajtjeve dhe torturave që i janë bërë popullit grek si dhe përmbysjen barbare të vlerave morale në tokën tonë. Në vend të ushqimit, patriotëve u është dhënë vrer, ndërsa ata që populli i përbuz, shpërblehen, nderohen dhe sot sundojnë Greqinë. Në vend të bukës, patriotëve u është dhënë vreri ndërsa atyre të cilët populli i përçmon, shpërblehet, nderohet dhe sot sundojnë Greqinë. Unë besoj se burrat e denjë dhe gratë në mbarë botën nuk mund të qëndrojnë të heshtura përballë krimeve të tilla politike. Ata duhet të ngrenë zërin më ashpër duke kërkuar t'i jepet fund vuajtjeve dhe persekutimit të burgosurve politikë në Greqi. Më në fund është koha për t'i dhënë fund kalvarit të tyre nëpërmjet dhënies së një amnistie të përgjithshme politike, e cila përbën gjithashtu një parakusht për rivendosjen e demokracisë në vendin ku ajo lindi.


Letra është publikuar nga Shoqata Botuese “Fisherman”.
138 East Cordova Street, Vancouver 4, Вritish Columbia, Canada. 

 

 
Shkrimi që paraqesim është pjesë e kujtimeve të mia si emigrant në Greqi, që po përgatis për ti botuar në një libër.
 
 

12 September 2024

Liderucët pas vitit 1990 - nga K. P. Traboini

LIDERUCËT E PAS VITIT 1990

Pas vitit 1990 sekush nga liderucët që mbinin si kërpudhat pas shiut, po përpiqej të kapte një copë tokë, një fabrikë a uzinë, por më shumë një kolltuk në qeverisje. Këta trima të adhuruar nga turmat e leshuara si tufa çakejsh, ish komunista, ish spiunë, a bij të kuadrove të lartë të nomeklaturës, të llangosur kuq e blu luftonin për kolltuk, ku gjeja e parë që do bënin ishte të vidhnin popullin e vet. E vlerësoj vështrimin shumë realist në përshkrimin e luhatjeve të personalitet të një figure qëndrore të viteve 90, sepse në kushtet e sotme të një mediokrriteti e agresiviteti të turmave duhet me të vertetë kurajo për të artikuluar të vërteten, por bëhem konfuz kur shoh të thonë në komente trim ky e trim ai. Po me se, e çfarë kriteri përcaktohet trimëria. Se kështu me yrysh e hovada, budallai më i madh duhet të jetë trimi më i madh në këtë vend. Dhe kësisoj trimash që e vrasin tjetrin se me pe vëngër ka plot. Jemi vendi i trimave. Vendi që u këndon hajdutëve të piramidave financiare. Kur flasim për ndryshime të mëdha historike nuk ndahen cilësitë, siç ndajmë torten për ditëlindje, trimëria e mençuria shkrihet e treten në një pa arritur të kuptosh ku fillon njëra e ku mbaron tjetra.
Si nuk ju ngrit një lapidar mendjes në këtë vend, ku shitet aq shumë e ka aq pak.
Prandaj kot llomotitin turmat në mitingje politike. Në 1991-1992 dhe më pas nuk di të ketë pasur trima kjo tokë. Lufta është bërë kaçakshe, me çeta e klane, hajdutështe dhe mendja flinte gjumë. Pa le kur përdorin dhe termin karizmatik. Të mjeret ne për mjerimin ku kemi rënë, ku luftojmë për mbijetesë e pjerdh-flasim për ideale të mëdha dhe trimëri heroike rrugaçërore. Më falni po unë jam shumë skeptik si për trimëritë ashtu dhe karizmen e liderëve sharlatanë dhe pupetave të tyre që e shkatërruan këtë vend.
Çfarë kishin më shumë vende si Bullgaria e Rumania që u bënë antare të BE e ne pas dere që 32 vjet. Si nuk na ndihmoi sadopak karizma e liderucëve tanë që i pomponi nëpër asamble apo tollovi foltoresh? Pa le kur këta hajvanër vetlavdërohen.
Lavdi trangujve tonë kombëtar. Krenar për mediokrriteti kolektiv që fluturon me pras aty ku dihet por kinse nuk thuhet.
Ndjesë për mënyrën "trimërore" të shprehjes, por thashë të bëhëm një herë "karizmatik" dhe unë,... e mendjen e vura në gjumë.

©️ Kolec P. Traboini


05 September 2024

Akoma partallen me Rugovën - nga K.P. Traboini



AKOMA PARTALLEN ME RUGOVËN

Nga Kolec P. Traboini

Shkruajnë në Internet:
Izetbegoviçi ështe hero i madh, ndërsa për Ibrahim Rugovën:
"E zunë rob serbët....Rugova doli në televizor dhe i kërkoi NATO-s të ndërpriste bombardimet mbi Serbinë, që tu jepte kohë dhe mundësi serbëve të vrisnin më shumë shqiptarë."
E çfarë nuk shkruajnë ata që bëjnë trimëri pas lufte e urtësi pas kuvendi.

 
Pra këta çkronjës i shohim punët krejt ndryshe nga se kanë ndodhur e nuk marrin parasysh asnjë rrethanë. Këta harrojnë se Bosnjë Hercegovina ishte Republikë, kur Kosovës edhe autonominë si krahinë ja kishin hequr. Bosnjë Hercegovina kishte një organizim shtetror, Kosova nuk kishte asnjë institucion shtetror, asnjë burim financiar, nuk kishte as polici dhe ushtri të saj.
Bosnjë Hercegovina, jo vetëm i kishte mjaft potenciale, por ajo, për shkak se ishin shtet me popullsi myslimane, u ndihmua materialisht e financiarisht nga vendet arabo-islamike. Ndaj megjithë masakrat e kryera ndaj popullsisë së saj, një popull martir ky, rezistoi dhe arriti të mbijetojë si shtet i pavarur, anipse me plot probleme sot e kësaj dite.
Kosova nuk kishte asgjë nga këto. Populli ishte nën mëshirën e të pamëshirëve, nuk kishte asnjë organizim, djemt e UÇK rezistonin, por në thellësi dhe zona të largëta, përtej qendrave urbane ku kishte nisur kasaphana serbe. Forçat e UÇK ishin të pakta në numër, armatosur keq dhe nuk arrinin ta mbronin gjithë popullsinë e Kosovës që rrezikonte të shfarosej.
Ibrahim Rugova jo vetëm e dinte historinë e përgjakshme të Kosovës, por e dinte edhe çfarë mund të bënin ushtarakët serbë dhe grupet paraushtarake, ploje mbi shqiptarët. Ibrahim Rugova ndiqte parimin të shpëtojmë çfarë mund të shpëtojmë në këtë kasaphanë të pritshme e të frikshme. Ibrahim Rugovës si lider në kushte tragjike i dhimbsej populli.
Prandaj është absurde të nxjerrësh prioritet cilësore të Izetbegoviçit mbi Ibrahim Rugovën.
Izetbegoviçi kur u zu nga serbët, kishte kujt ti telefononte, shtabit të vet të forcave ushtarake e civile mbrojtëse, po Rugova kujt do ti telefononte që tu thonte vazhdoni e qëndroni. Askujt. Rugova nuk kishte as shtet, as ushtri, as komandë, as shtab, e vetmja armë e tij ishte Gandizmi, që me serbët ishte e vëshirë të funksiononte, megjithatë shpresa e dëshpëruar gjithësesi quhet shpresë.
Ndryshimi në mes të Ibrahim Rugovës dhe Alija Izetbegoviçit, që dikush kerkon ti vejë në pah së prapthi, është se Ibrahim Rugova nuk ishte gjeneral, as ushtarak, as udhehëqes suprem fetar, ishte një njeri me shpirt të butë, tek ai kishte ndikuar parimi human e perëndimor për butësinë e tolerancen, të cilën as falangat e Millosheviqit dhe as Islamiket radikalë me Izetbegoviçin në përplasjen e tyre të madhe nuk e kuptonin e jo më ta zbatonin. Duke qenë me parim paqësor, një Gand në Ballkan, Rugova mendonte se me presionin e përëndimorëve Serbia do ta lëshonte Kosovën. Këtë shpresë kishte edhë pjesa më e madhe e popullsisë në Kosovë që i druheshin terrorit serb sepse e kishin hequr në kurriz një shekull. Fundja kjo ishte bindja e tij për të cilën pas vdekjes nuk mund më ti japë llogari askujt. Gjërat kanë ndodhur dhe historia është shkruar. Dhe ndryshimi më i madh në mes të Izetbegoviçit dhe Rugovës, që disa nuk duan ta kuptojnë fare, është se Rugova ishte kundër dhunës e gjakut, e kishte provuar që i vogël kur në sytë e tij, Serbët i kishin pushkatuar babain në oborr të shtëpisë. Nuk kishte të njëjtin fat tragjik Alija Izetbegoviçi që ishte një kuadër i lartë e një nga figurat e mëdha shtetrore në Jugosllavinë Titos. Mos vallë këta që anatemojnë pas vdekjes, kërkojnë që si i ati të pushkatohej edhe Ibrahim Rugova?
Nuk mund ti kërkohet tjetrit vetsakrifikim, kur ti vetë nuk ke bërë e nuk bën asgjë për Atdheun e Popullin tënd!

03 September 2024

Idhujt e rrejshëm të turmave- nga K. P. Traboini

IDHUJT E RREJSHËM TË TURMAVE
Nga Kolec P. Traboini 

Vras mendjen pse miqtë thartohen prej mendimeve që shpreh në esetë e komentet e mia. Për ta bërë më të kuptueshëm këtë trallisje jo pak tunduese po ju sjell një rast të fundit. Përcillet një poezi e një eksponenti të Real Socit që ishte nënkryetar i Frontit komunist të monizmit e në Kuvend si deputet rrinte pranë gruas së diktatorit. Nuk u mora fare me bëmat, të mira apo pamira qofshin të autorit eminent të poezisë së komunizmit, por thjeshtë me poemën e tij, me disa vargje ku thotë se shtëpitë publike u ngjiteshin Maleve në kohë të Zogut. Nuk jam zogist, madje jam antirojalist, por aty ndalova me kundërshti se ka diçka që më shqetëson. Me aq sa di historikisht, shtëpi publike nuk ka pasur në Malësi, por as në Hot nga e kam prejardhjen, ndaj reagova duke shkruar se autori mund ta ketë fjalën për ndonjë Shtëpi Publike pranë shtëpisë së tij të fëminisë në Gjirokastër, e ku ndonjë nga rrethi apo fisi i vet mund të kenë shkuar në bordello, por jo malësorët e mi.
Kur shkrova kështu nuk përqesh as nuk përgojova njeri. Mirëpo kaq u duhej që miqtë facebukas të thartoheshin e të pizmoseshin si mos më keq, u nxinë me të nxirë siç thonë nga jugu, sepse u kisha prekur perëndinë e letërsisë me të cilin flenë e zgjohen e veprat e të cilit i kanë si bibël e kuran së bashku.
Po cila ishte poezia e idhullit të tyre, me të cilin vraponin të dilnin në fotografi për tu bërë të pavdekshëm në një kafe verore të Tiranës? Po e citoj poemën kryevepër të plejadës së komunizmit që i vlerësonte kësisoj virtytet e Malësorëve të Veriut:

"…Himnizonin poetët zanat dhe shtojzovallet,
Por ato qëronin morrat ndanë ujrave,
Zanave, shtojzovalleve u dilnin kokallat,
Shtriheshin për lekë prapa shkurreve.
Ndonjëherë qëllonte që i braktisnin
Zanat e shtojzovallet bjeshkët epike,
Në lokalitete
Një nga një zbrisnin
E një nga një futeshin
Në shtëpitë publike.
Në shtëpitë publike, që u qepeshin maleve
Në shpinat e lodhura
Si plagë,
Si tallje."

Pra, Zanat e Bjeshkëve shqiptare të Malësisë së Veriut:
"qëronin morrat ndan ujnave",
"u dilnin kokallat",
" shtriheshin për lek mes shkurreve", "zbrisnin e futeshin në shtëpi publike"
e më pas Idhulli i tyre i poezisë vazhdonte me lëtyra të tjera aspak poetike:
"Në shtëpitë publike, që u qepeshin maleve".
Nuk u shpreha ashpër aty, por tash do ta them me plot gojë atë çfarë mendoj:
një perversitet i tillë ndaj vajzave dhe grave malësore nuk e ka përdorur si akuzë as armiku, as pushtuesi dhe askush në botë veç tij. Madje edhe vetë diktatori që i vriste malësoret të paktën me fjalë lëshonte ca shprehje tollumbace demagogjike kur ngrinte dolli me një gotë ujë me malësorët.
Po si more poeti të konsiderojë prostituta zanat e bjeshkëve, simotrat e Norës së Kelmendit, apo Tring Smajles së Grudës, për të cilën në shtypin amerikan shkruhej "Amazona shqiptare" me virtyte dhe bukuri të pashoqe në botë.
Po a e kish lexuar ky Idhull i turmave bolshevike poetin e madh amerikan Henry Longfellou në poezinë "Bukuri shqiptare" ku shkruan:

"O bukuri shqiptare çfarë mrekullije je,
Një popull unik, si një yll që vezullon,
Shpirti juaj le të shkëlqejë gjithmonë kaq i ndritshëm,
Dhe bukuria juaj burim drite gjithmonë."

Duke pas këtë vizion kundërshtova këtë paraqitje të përbuzëshme të poetit të turmave, duke e konsideruar një shpifje vulgare me të cilat sistemi diktatorial i shpërftyronte malësoret me qëllim për tua rrënuar krenarinë me të cilën e kanë përballuar historinë.
Më ofenduan, anipse nuk ofendova njeri nga komentuesit. Fola për një poezi të shkruar nga një "perendi", ndërsa ata hulumtonin nëpër arkivat e kohës për të gjetur ndonjë bordello në kohë të Zogut, e pak e nga pak e spostuan biseden drejt meje. Një vjershëtar që e ruaja në kujtesë nga koha e komunizmit F. R. mu kthye:
"Kolec Traboini. ...me nje "puritan" te dyllosur eshte e kot te shpenzohesh. Ta kurseva fjalen "vulgar"."
Më kishte kursyer ai, ithtari i idhullit, por unë nuk kisha pse të kursehesha pas kësaj insinuatë vulgare duke ju përgjigjur me të njëjtën monedhë.
" ...më mirë një puritan i dyllosur se sa një i shqyer bythësh moralisht e fizikisht.
Se sa e kam respektin për njërin e tjetrin është puna ime, ti shko tek kafeneja verore sa pa nisur shirat e dil në fotografi me Idhullin që të bëhesh i pavdekshem."
Por kot ja dhashë këshillën se ai fatmir i kishte dalë punës përpara, e kishte kërryer fotografinë me Idhullin më heret nga frika se mos Idhullin e zë ndonjë grip e nuk del më te kafeneja.
Pse pra thartojnë turinjt miqtë e çarten me mua kur ua prek idhujt pa krena të cilët, sipas tyre, bëjnë vetëm vezë të arta dhe turma duhet me patjetër tu bëjë vetëm Hosanna? Dhe po zure në gojë ndonjë kritikë për Idhullin, turmat të sulmojnë si piranja.
A ndoshta se, megjithë respektin që kam për besimet idhujtare të miqëve, unë mjerisht jam i mallëkuar të mos kem asnjë idhull.
Se pse më bëri Zoti kështu vetëm ai e di. Po fundja kush i di planet e Zotit që krijoj idhuj të rrejshëm e në krahë e përqark tij edhe idhujtarë të vdekshem, më të cilët Zoti më së shumti gajaset se sa i merr seriozisht. Se fundja, kush sot mund ta dijë se cilët ishin idhujt e vdekshëm të turmave që lazdroheshin si sot e para njëmijë vjetëve?!

Shkrimi është shkruar një vit më parë dhe kish mbetur në sirtar si shumë shkrime të tjera. Po tundohem ta publikoj.