KUR KUJTOJME TEF PALUSHIN!- nga K.Traboini dhe K. Dashi

KUR KUJTOJME TEF PALUSHIN!

shkrim nga KOLEC TRABOINI
dhe anekdoda te Tefes mbledhur nga KUJTIM DASHI

E kujtojmë më së shumti kur duam të shpëtojmë nga stresi, kur duam të largojmë mendimet e zymta e të  gjendemi në gjendje humorale më të mirë. Dhe sa e sjellim ndërmend Shtjefën Palushin, shkurt Tefa, që tashmë nuk është më në mes të gjallëve (është lindur në Shkodër më 28 qershor 1943, dhe ka ndërruar jetë në vitin 1985), por është i pranishëm me barsaletat, humorin e improvizuar të tij, krejt të veçantë e të papërsëritshëm në mjediset shkodrane, buzëqeshim. Në të vërtetë ishte një figurë emblematike humori,  por dhe një artisti i madh. Personalisht kam pas fatin ta takoj e të baj ndonjëherë xhiro në pjacë me Tefën, i cili ishte fort i begenisun e më pyeste:

 "Ç'ka bani ju atje në Kinostudio...se na këtu kena mbet me kanaçe në dorë, e veç rrimë tuj lujt antenat e tue prit me pa filmat tuj...".  Kanaçet ishin disa pajisje elektronike të thjeshta që ndihmonin antenat për të kap stacionet televizive të huaja...  

Ai bënte humor me gjithçka, kishte një guxim - i çmendur për kohën e diktaturës. Por Tefa si Tefa nuk pyeste. Kush guxonte atë kohë të botonte një karikaturë ku fëmija qante "se i kanë rrahur qumështin"? Shteti e shiste qumështin pa një pikë yndyrë....

- Tefë,  - i thoshim, - kujdes në rrugë se po të shtyp ndonjë makinë se i kena shoferat pa maturë...
Ai qeshte e  pak nga pak me veshtirësinë e shqiptimit thoshte:

 - Po shyqyr, tash po gzohet edhe nana se po më drejtojnë.
Tefa kishte një difekt të lindur në trup dhe të folur tepër të ngadalësuar e me ngecje.

Por, Tefa bënte humor edhe ndryshe. E  pyesnim ndonjëherë  për krijimtarinë e vet:

- Si po të shkojnë veprat Tefë?

- Për faqe të zezë,-  përgjigjej.

- Pse ankohesh, Tefë?

- Po si mos me u ankue, mor vlla! Lodhem në punë e dal në pjacë me u çlodhë e me vjen me plasë kur shoh kryeveprat e mia tuj u tund në prapanicë të grave.

Tefa punonte piktor në Tisazhin e Shkodrës e projektonte basmat më të bukura në Shqipëri sa e la kombinatin e Tiranës dhe të Beratit nën hije. Po pikëllimin humoresk e kishte se veprat e tij tundeshin e shkundeshin në pjacë në prapanicë të grave!

Kaq shumë janë të përhapura barsaletat me emrin e Tefës në Shkodër sa nuk arrin të dallosh se çfarë është burimore e çfarë e sajuar në emër të tij. Po sjellim ndonjë prej tyre:

Tefa futet në Kafe të Madhe dhe i kërkon banakierit se mos kishte ndonji paketë cigare "Partizan".
- Pasha besën asnji për be, -ia ktheu banakieri Lin!
Ndërkohë vjen nji bukuroshe shkodrane, e njohura e Linit dhe i kërkon nën za:
- Lin, t'a marrsha a ke ndonji "Partizan"?
Lini i dha fshehurazi dy paketa!
Tefa e pa dhe iu drejtua:
- Lin kam me të paditë, sepse po strehoni Partizanë!

 Në trenin Shkodër -Laç viti 1976!  Futet në stacionin e Laçit në vagonin ku udhëtonte Tefa kompozitori shkodran Ruzhdi Keraj. Mbasi përqafohen, Tefa i zgjat paketën Ruzhdiut që të merrte një cigare. Ndërkohë kur Tefa po pyeste një tjetër - "Si je me punë e me shëndet?" e pa Ruzhdiun që me shaka po i "vidhte" tre-katër cigare e i tha:

- Ruzhdi! Që vjedh muzikë e kam dijtë, por që vjedh edhe cigare sot po e marr vesh!"

Tefa ishte një artist i madh që në Shkodër ka marrë trajtën e një legjende. Janë disa figura reale që kanë jetuar në Shkodër që janë emblematizuar e janë bërë shumë popullore, ata tregohen gojë më gojë nëpër breza si Osja i Falltores, Kol Tivari, Filipi rrobaqepës  e plot të tjerë.  Shtjefën Palushi shkëlqen në mes tyre sepse ai ishte një artist  dimensional,  një piktor dekorator tekstili më i miri në Shqipëri, një karikaturist i shquar me një penel fin, përdorte si teknikë grafikën, por edhe montazhin me tekstile plot fantazi. Ishte pjesmarrës në sa ekspozita kombëtare  e ndërkombëtare dhe me botime të shumta në revistën “Hosteni”,  gjithashtu  me të veçantën e një humoristi popullor i paharruar në qytetin e Shkodrës, qytet fatlum se falë bijve të saj të talentuar ka qenë një gurrë e pashtershme humori në histori.

ANEKDODA TE TEFES

Mbledhur nga shkrimtari Kujdim Dashi

Tefa-Shtjefën Palushi (1943-1985)- “Mjeshtër i Madh”

“Leni intrigat, Fadil, ruaj për dramat e tua!...”

Ato ditë kishte dalë një gazmore me të cilën i thoje burgut hapu. Dhe, si zakonisht, i vihej në “ngarkim” atij e thuhej “Ka thënë Tefa”. Tefa i gjorë që nuk e kishte nxjerrë atë barcaletë ndjehej shumë i shqetësuar. Po ecte në bulevard me dy shokë dhe i nervozuar në kulm, thoshte:
“Këta të poshtër, i bëjnë vetë dhe m’i faturojnë mua”.
Dramaturgu Fadil Kraja, regjisori Serafin Fanku dhe poeti e publicisti Nikolla Spathari, po ecnin pas tyre.
Fadili, për ta ngacmuar Tefën i thotë:
“Hajt, hajt se ti e ke nxjerrë, mos e moho...”
Tefa e shikon Fadilin me një qetësi të jashtëzakonshme, sikur një sekondë më parë nuk kishte qenë në kulmin e nervozizmit dhe ia kthen, duke mos e humbur rastin, që i erdhi në shteg:
“Leni intrigat, Fadil, ruaj për traumat (dramat) e tua!...”

Qysh në …buri të parë

Fetah Jusi-Hebovija, - siç i thoshnin shkodranët, Fetoja, - shoferi i njohur i “Vibertit” dhe mjeshtër i batutës gazmore, me karajfilin në buzë ecte dhe pj…dhte. Tefa e ndjek mbas.
- Ça hoqa me të xan’ mor Feto!- i thotë Tefa, duke iu marrë fryma.
- A ke kohë që je mbrapa meje, a? - e pyet Fetoja.
- Po, besa, qysh në buri të parë!...- ia priti Tefa dhe shtoi: - Më thanë që ke dalë në pension.
- Ou, ka do muej.
- A e ke dorëzue “Vibertin”, a?
- Ku i japin pension shoferit pa dorëzue makinën?
- Me inventar a pa inventar?- pyeti Tefa.
- Dihet ajo punë, me inventar, tana veglat nji për nji.
- Paske harrue me dorëzue burinë, pra,- ia bëri Tefa.

Ty s’të njeh kush për aktor

Një aktor mediokër, nga ato që si rol “kryesor” kishin me dalë një herë në gjashtë a në vit për të thënë vetëm “Mirëmngjesi, shokë” (dhe atë përshëndetje e shtonin në tekst sa me i “gjet punë”), po i ankohet Tefës:
- Nuk mund të pij më kafe me ty, se ka pëshpëritje sikur ne aktorët humbim shumë kohë nëpër kafene.
- Ti s’ke përse bahesh merak, se nuk të njeh njeri si aktor, - ia ktheu Tefa.

Unë mezi po rri këtu, jo më të hypi në degë

Një ditë, Tefa ishte ulur e po rrinte në bordurën para lulishtes “1 Maji” në Shkodër, pranë një peme. Gjoja për ta tallur, një hetues, që po kalonte aty pari, i cili “donte të hynte në muhabet” me humoristin e shquar, për t’u pahitur pak nga lavdia e tij, i thotë:
- Ik prej këtu se po të çoj në degë.
- Unë mezi po rri këtu, jo më të hypi në degë, - ia ktheu Tefa me humor.

Unë shofer e ti pasagjer

Kalon makina e të vdekurve dhe njëri e ngacmon Tefën:
- Tefë, të pafsha në njatë makinë!
- Po, - ia kthen Tefa. - Unë shofer e ti pasagjer!

Kusurin e mbathjeve ma bëj tule…

Hyri Tefa në një dyqan veshmbathjesh dhe kërkoi një palë mbathje
burrash.
- Çfarë mase i don?- e pyet shitësja.
- Nuk e di numrin, por gjithmonë i kam marrë 90 lëkeshe.
- Kena vetëm 120 lekëshe, - thotë shitësja dhe i zgjat një palë
prej tyre.
Tefa i jep 250 lekë e, kur shitësja don me i kthye kusur, ky i thotë:
- Kusurin ma bëj tule, se nuk kam me ç’a me i mbushë njato mbathje.

Konferencierja e kishte shumë të hapur dekoltenë!...

Pas një shfaqje jo shumë të arrirë të estradës, regjisori pyet Tefën:
- Çfarë të bani ma shumë përshtypje, mjeshtër?
- Konferencierja e kishte shumë të hapur dekoltenë!...

Veç mos të ketë fëmijë aty, se nuk kena ça me i dhanë me pi,

Pas një veprimtarie te revista “Hosteni”, Tefa dhe Kolec Pepa,
humorist i njohur shkodran, mbërrijnë te hotel “Peza”. Si zakonisht, sportelisti u thotë se i kishte vendet e zëna. Pasi i premtuan një bakshish, sportelisti e “gjeti” dhomën.
- Kam një dhomë për fëmijë, pra, me krevate më të vegjël se të zakonshmit.
- Veç mos të ketë fëmijë aty, se nuk kena ça me i dhanë me pi, - i thotë Tefa.

Kisha me hypë në ndonjë pemë, që të mos më shtypin njerëzit

Teksa po dëgjonte së bashku me një shok në radio një këngë të njohur të kohës “Ne jetojmë të lumtur, se kemi partinë, kemi…”, shoku e pyet Tefën në konfidencë:
- Me ba vaki e me u hapë kufijtë, ça kishe me ba ti Tefë?
- Kisha me hypë në ndonjë pemë, që të mos më shtypin
njerëzit, - i thotë ai.

Rruaje gotën, masandej e pi unë

Teksa po pinte kafe, Tefa kërkoi një gotë uji. Kamerieri ia solli, por Tefa nuk e zuri me dorë. Kishte vënë re se aty kishte pa ra një qime. Kamerieri kaloi serish nga tavolina e tij dhe e pyet:
- Po ti, Tefë, pse e po e pin ujin, vetë e lype me ngut?
- Rruaje gotën ma parë, - thotë tefa, - masandej e pi unë!

Presidenti Topi harron Kostë Çekrezin...

Kostë Çekrezi,-  burrë shteti që luftoi tërë jetën e tij për kombin...

PRESIDENTI TOPI HARRON KOSTE ÇEKREZIN...

Dhe dekoron Van Christon e Bostonit i cili në 1995 personalisht në zyrën e tij më  tha "Çfarë doni në Amerikë ju shqiptarët?! Nuk ju do njeri këtu..."

KOLEC TRABOINI

Ka emra të ndritur në komunitetin shqiptar në Amerikë si: Arshi Pipa, Peter Prifti, Josif Pani e Vasil Pani, miku i ngushtë e bashkpunetori i Faik Konicës që në mjaft vite  ish-kryeredaktor i gazetës "Diellit", Rexhep Gurazezi, Qerim Panariti, Isuf Luzaj, ish kongresmeni Joe Di Guardi së bashku me bashkëshorten, një nga aktivistet më të shquara për çeshtjen kombëtare, znj.Shirley Di Guardi, vëllëzrit Lek e Pashk Gojçaj që kanë ngritur me shpenzimet e veta monumentet e Nënë Terezës në Detroit, Tuz, Kosovë, e plot të tjerë mund të dekoroheshin para se ky zotëri me emrin Van Christo të cilin e njoh mirë dhe është një njeri që merrte (e ndoshta ende merr) fonde në emër të komunitetit shqiptar për fondacionin me emrin e nënës së vet "Frosina". Në asgjë ky njeri nuk i ka ndihmuar emigrantët. Madje sapo kam mbërrritur në Amerikë në 1995, kam shkuar tek Van Christo sepse ishin përhapur fjalë se ai ndihmon emigrantët për të gjetur punë. Por, ai nuk ndihmonte njeri. Më tha fjalë për fjalë:- "Çfarë doni në Amerikë ju shqiptarët. Nuk ju do njeri këtu". Dhe sot e dekorojnë me pompë se ka ndihmuar emigrantët... Natyrisht duke marrë fondacione nga Bashkia e Bostonit për një faqe-blog elektronik nga të cilët mund të bësh sa të duash se ka edhe site falas, ai thjesht ka ndihmuar xhepin e vet. Pra ky dekorim është mashtrim. Dhe ka dekoruar edhe ca priftërinj orthodoks  shqipo-amerikane  për ca kontribute, kur dihet se themelimi i Kishën Orthodokse Shqiptare ne Amerike 1919,  është kontribut i patjetërsueshëm i Fan Nolit,  i cili bash për këtë qëllim atdhetar  u vesh  prift 1908. Presidenti të kishte dekoruar Koli Kristofor të parin emigrant shqiptar të regjistuar në Amerikë në 1886, krijuesi i komunitetit shqiptar në SHBA kur me inisiativën e tij solli 17 emigrantët e parë shqiptarë nga Korça, që edhe ai vesh  prift e ishte patriot i madh. Po ka edhe plot të tjerë si bashkëthemeluesi i Vatrës Kristo Floqi, Kristo Kirka vdekur në burg të  Burrelit, atdhetari e flaktë, editori i gazetës “Diellit”  Kostë Çekrezi.

Po kush ka qenë Kostë Çekrezi. I emigruar në SHBA, mbaroi studimet në Universitetin e Harvardit 1918.  U bë kryeredaktor i gazetës "Dielli" në qytetin e Bostonit në vitet 1915-1919 dhe e bëri atë gazetë të përditshme.  Botoi dhe  revistën e përmuajshme "Illyria". Kosta Çekrezi ka qenë pjesmarës në Kongresin e Lushnjës dhe përfaqësues i Shqipërisë në SHBA në vitet 1920-1922. Ka qenë profesor i historisë në Universitetin Kombëtar në Washington. Kosta Çekrezi  botoi  fjalorin anglisht - shqip në vitin 1923.I kthyer ne Shqiperi, per shkak te figures qe kishte krijuar,   në vitet 1922-1923 ka qenë caktuar anëtar i Këshillit të Shtetit, njëkohësisht edhe anëtar i Klubit Kombëtar të Shtypit në SHBA.  Ne vitet 1924-1925  konsiderohej botuesi e publicisti më i shquar në Shqipëri me gazetat  "Telegraf" dhe "Ora",  mirëpo arrestohet e dënohet me një vit burg  pas shpalljes së monarkisë.  Dy gazetat e krijuara prej tij u mbyllën.  Më pas ikën nga Shqipëria dhe si  atdhetar e demokrat i madh, pjesmarrës aktiv në Lëvizjen e Fierit, u dënua  me vdekje në mungesë nga regjimi zogist.

Janë të njohura  polemikat  e ashpra të Kostë Çekrezit me Mehmet Shehun në një kamp internimi në Francë pas përfundimit të Luftës së Spanjës, ku Mehmet Shehu mburrej me Stalinin ndërkohë që  Kosta Çekrezi  e urrente bolshevikun rus  e fliste me simpati për Franklin Rusveltin  dhe për demokracinë amerikane.

Në  tetor 1941 shkon sërish  në Amerikë.  Një muaj më pas  formoi në Boston organizatën "Shqipëria e Lirë".  Kostë Çekrezi ka bërë përpjekje për të mbajtur ura lidhjeje midis Aleatëve dhe Shqipërisë. Në vitin 1951 botoi në Washington analizën politiko-historike  "Plani i tretë për copëtimin e Shqipërisë" një studim që bëri jehonë të madhe. Ndërroi jetë në Bostonit në vitin 1959, në moshën 66-vjeçare.
Fjalët e Fan Nolit mbi varrin e Kosta Çekrezit ishin:  "Burrë shteti, që kishte luftuar gjithë jetën e tij për kombin e tij dhe ky Djalë i Madh i Shqipërisë, vdiq fukara".

Folëm për atdhetarë të mëdhenj, veçuam të harruar prej shtetit shqiptar Kostë Çekrezin, por mund të flisnim për plot të tjerë, që janë figurat e shquara të komunitetit shqiptar e para të cilëve dekret-dekorimet e Presidentit Bamir Topi të duken cingërima. Eshtë e natyrshme të pyesim: - mirë që e harroi Kostë Çekrezin, po ku e gjeti Van Christon?! 
Ky president kurrfarë lidhje me historinë me artin e kulturën nuk kishte ( se tashmë është i shkuar). Prandaj me të drejtë shumë njerëz  ngrenë supet përpara  spektakleve  presidenciale e thonë: 
- E dinë historinë këta presidentët tanë, apo ja fusin kot...
Dashtë Zoti që ai që do vijë ta dijë!

Van Christo i  Bostonit

Shqipëri, një tragjedi përtej aksidentit

SHQIPERI, NJE TRAGJEDI PERTEJ AKSIDENTIT

Nga KOLEC TRABOINI

I ndoqa me vëmendje të gjitha diskutimet e hamendësimet mbi ç’ka ngjau më 21 maj 2012, ku u njoftua për 13 të vdekur dhe mbi 20 të plagosur nëpër panele televizive ku gjithsekush kish mendjen e tij dhe u lëshuan deri në fantazi të sëmura se fajin e kishte i ndjeri, shoferi, që ishte i pari që u vra në aksident pasi lëshoi klithmën: “Frenat nuk punojnë. Mbahuni… mbaruam….”. E dëgjuan vajzat studente të tmerruara, po këta komentuesit e mbrëmjeve televizive bëjnë sikur ato fjalë tragjike nuk janë thënë kurrë.
Pas kësaj klithme tmerri të njeriut që pati kohë të kuptojë se ishte fundi, çdo gjë shkoi në kaos. U gjendën kalimtarë që lëshuan alarmin. Erdhën himariotët dhe u përpoqën të bënin atë që duhej të bënte mjekësia dhe organet e urgjencave civile të specializuara.
Kur ndodhin aksidentet, gjëja e parë që bëhet është të mbledhësh mendjen, të kthjellohesh e të marrësh ato masa që çojnë në shpëtimin e jetëve. Në të vërtetë çdo gjë u la në dorë të spontanitetit. Që këtu e shoh sinoptikën shqiptare…si një tragjedi përtej aksidentit. Atyre që nanurisen nëpër ca panele televizive idiote, atyre ministrave që japin intervista, atyre deputetëve që nuk e dimë ku janë e çfarë bëjnë veç marrin rroga të majme do t’u thosha se mirë ne e dimë, po ju akoma besoni se kjo rrumpallë ku ju masturboni dëshirat tuaja për pushtet, kjo katrahurë prish e ndreq, quhet shtet?!
Po në cilin vend, lejohet të bëhet transportimi masiv i të plagosurve rëndë nga njerëz që jo për faj të tyre, nuk kanë një informacion se si jepen ndihmat e para mjekësore tek të aksidentuarit. Qytetari që jep ndihmën e vet është i ndërgjegjshëm e kurajoz për aktin human që ndërmerr, por mjekësia emergjente që mbahet nga shteti me paratë e taksapaguesve, pikërisht për të tilla raste, duhet të vijë më shpejt tek pacienti se sa të shkojë pacienti tek ai. Vetëm organet e specializuara dinë si të bëhet transporti i të plagosurve ndaj edhe kur nuk mund të jenë shpejt në ngjarje, japin këshilla nëpërmjet lidhjeve të komunikimit. Si është më praktike – të dërgosh njerëzit me makina private  të zakonshme deri në Vlorë, apo të vijë menjëherë me mjete ajrore ekipi mjekësor me kirurg e gjithçka në vendin e ngjarjes. Thonë se ndihma e parë e specializuar erdhi pas një ore e gjysëm. Në aksidente të tilla shpëtimi vjen nga shpejtësia e dhënies së ndihmës së parë të specializuar. A doni të dini si bëhen këto punë në Amerikë ku pas më pak se dhjetë minutash në vendin e aksidentit vijnë helikopteri, makina ambulancë me mjekë dhe pajisje, vjen edhe makina zjarrfikëse. Po ku doni të dini ju si bëhet në qytetet e shtetet e mëdha, kur keni këtë çiflig të vogël që e drejtoni si të ishte një kaza në kohë të Tanzimatit. Si mund të mbështillet në batanije një njeri me goditje në shtyllën kurrizore e të kapet si thes nga 4-5 veta…Po me çfarë pamë, as barrelat nuk dinin t’i përdornin kur arritën në vendin e ngjarjes helikopterët e kuq.
Dhe….tmerri i tmerreve, kur në helikopterët e shërbimit emergjent spitalor shihen të hipin qeveritarë. Mos u beso syve o njeri, por kjo është e vërtetë. Në vend që në helikopterë të shkojnë sa më shumë mjekë e specialistë me bagazhe ndihmash shëndetësore, hipën ta zëmë ministri i Arsimit me dy qeveritarë të tjerë – nuk kemi ndërmend t’i citojmë se nuk është qëllimi të kritikojmë njeri, por të përshkruajmë një tabllo. Kush ua jep këtë të drejtë?! Ndoshta vetëm një ministër i brendshëm që nuk u pa kurrkund, me autoritetin që ka për emergjenca të kësaj natyre mund të shkonte në vendin e ngjarjes, por me mjetet e veta. Askush veç mjekëve nuk ka të drejtë për ta përdorur helikopterin e emergjencës për udhëtim. Por në Shqipërinë e kazasë ku vepron ligji i Maliqit, mund të bësh si të duash. Ku ka autoritet e personalitet profesional këtu në kazanë tonë që ai i cili drejton këto mjete të emergjencave shëndetësore civile t’u thojë qeveritarëve: – na falni, por është e ndaluar me rregullore që të hipin në helikopterin e ndihmës së shpejtë persona jashtë profesionit mjekësor – Se e ka përgjigjen në fytyrë: – Ne të pushojmë nga puna e ti na trego pastaj kush ka të drejtë të hipë e të zbresë në helikopterët e kuq.
Kjo është kazaja jonë e këta janë qehajllarët që na drejtojnë.
Ndërkohë që është shteti në zi e flamuri në gjysëm shtizë, panelet televizive grijnë sallatë si përnatë. Çmendurira. Fantazira. Por askush nuk thotë një gjë që të prekë në plagë. As mjekët nuk folën shumë se ku të linin rradhë shtetarët të cilët raportonin se si është kjo apo ajo paciente në reaminacion. Flisnin në mënyrë profane për diçka që as nuk ia kishin idenë. Po lëreni kirurgun të flasë o  njerëz të pushtetshëm, lëreni drejtorin e spitalit ushtarak, i cili vërtet bëri të pamundurën, por a nuk e dimë ne çfarë është spitali ushtarak e si e kanë katandisur tej e krye pisllëk ata që duan ta shesin( apo vetë-blejnë)  për një copë bukë.
Ç’të flasin mjekët kur nuk të lënë qeveritarët. Mjaft të dëgjoni ministrin e transporteve që merret me rrugët – çdo gjë është mirë e bukur në rrugë me sinjalistikë e më the e të thashë. Rrofsh o ministër! Gjithçka mirë e bukur e autobusi me 33 vetë në greminë. Ti flet sikur të mos kishte 13 të vdekur e të tjerë as të gjallë e as të vdekur. I nderuari ministër flet sikur të mos kishte sy të shihte se bordura që ndan rrugën me greminën nuk është në gjendje të përballë një karrocë dore e jo më një autobus. Sa duhet të ishte muri mbrojtës i asaj rruge fatale me kthesa dhe pjerrësi, zoti ministër? Duhet të ishte një metër  e jo disa centimetër. Duhet ta dish zoti ministër se nëse muri mbrojtës do të ishte një metër, autobusi nuk do të mund të fluturonte në greminë, sepse do ta ndalonte muri e jo ato llamarinat si karton. Mos vallë ata që e ndërtuan ia hodhën paratë xhepit dhe bënë një rrugë sa për të motivuar milionat e tenderit?! Për këtë as ke folur e as ke për të folur, sepse është parimi i qeverisjes që lundron në delire suksesesh qorre që nuk i besojnë as skribomanet që i sajojnë. Ky është shkaku që dita e zisë na u shfaq edhe si ditë falenderimesh. Ra ky mort dhe u pamë!
Për më tej meqë kemi ambicie turistike si ka mundësi një rrugë riviere, që mendohet të jetë aksi kryesor i një rajoni  turistik, të mos ketë një helikopter në dispozicion që të sjellë ekipin e shpëtimit, a të mos ketë Himara një qendër shëndetësore model. Po atje në verë vijnë me mijëra njerëz- në dorë të fatit. Mirë me jetët e shqiptarëve që nuk i keni në hesap, po me ato të  huajve si do bëhet?!
Ky shtet rrumpallë e ka mendjen turbull se kush zog kurve do të bëhet president dhe as që mendohet se do të zgjedhin ndonjë “për të qenë”. Prandaj dalin pijanecët e thonë: – Ore,  problem e keni  presidentin? Ja ku më keni, bëhem unë…
Ai delirant më shumë i dehur  se esëll, nuk flet kot. E sheh të mundshme të bëhet sepse në këtë vend kurrkush nuk të sheh dhe as të vlerëson sesa tru ke në kokë,  por sa para ke në xhep.
Në krye të kresë problemi në vetvete nuk është aksidenti, sepse kanë ndodhur, ndodhin e do të ndodhin në këtë kaos shqiptar, por se ne nuk jemi të përgatitur të jemi në gjendje të përballojmë një aksident. Mendoni për një çast (mos ndodhtë kurrë!) një tërmet. Me këto pallate me shumë kate e pa asnjë garanci, çfarë do të jemi në gjendje të bëjmë përballë një fatkeqësie të tillë….do të vdesim nën gërmadha, se as buldozerë nuk kemi de. Shteti nuk ka asgjë në emergjencë civile. Shtet koti!
Nuk flet njeri fare për këto. Nuk pyet njeri ku në të sëmës ishte policia rrugore?! Policia duhet të jetë atje ku është rreziku më i madh dhe jo nëpër kafene në qendra qytetesh apo nën hije të fikut. Ky shtet është vetëm për të marrë rrogën ithtarët e mitingashët e partive. Për kurrgjë tjetër nuk është ky rrumpallë shtet e kjo m….qeverisje!

Tirana Observer  25 Maj, 2012

“MUHAXHIRËT” NË PARLAMENT - Kolec Traboini

( SHENIM: Paraqes një shkrim që nuk e botojnë gazetat me shkakun se i kam sharë më shumë se duhet deputetët. Por kam bindjen se duhet ti kisha sharë edhe 100 herë më shumë sepse janë gjëja më bosh që ka ky vend)

“MUHAXHIRËT” NË PARLAMENT

Sipas Konicës në 100 vjet

Nga KOLEC TRABOINI

E vërteta therëse që do të thoshte Faik Konica po të ngrihej nga varri do të ishte se, ne s’kemi patur kurrë deputetë për të qënë,  por veç ca “muhaxhirë” në parlament në këto njëqind vjet, nga ajo rracë bastarde që “Shqipërinë e shesin për një pesëshe... Edhe bukën tonë hanë, edhe na lëshojnë….baltën e tyre përmi mësallë!”.

Përjashto një kohë të shkurtër kur parlamentarë ishin burrat e mëdhenj të Kombit si Gjergj Fishta, Fan Noli, Ndre Mjeda, Lazër Shantoja, Luigj Gurakuqi, Hasan Prishtina, Zija Dibra (tre të fundit të vrarë nga Zogu) e do të tjerë, mbas shuarjes së demokracisë e prej ardhjes përdhunshëm të diktaturës Zogiste, Shqipëria më pas do të kalonte nën pushtime të huaja me deputetë kuislingë e krejt më pas do të vendosej diktatura Enveriste, ku çdo gja mori fund në fushë të parlamentarizmit si nocion demokratik.

  Ta thuash në fjalë të vërtetë e jo në rrena gazetash partiake a panele televizive të shitura për një dhjetësh,  një bilanc i këtij 100 vjetori na sjell se ky mikroshtet si të ishte çifligu i një feudali anadollak, me përjashime që dihen e jetëgjatësi të shkurtër, pra e tërë shtrirja çfarë dominon në kohë historike apo aktuale është kurrgjë më shumë veç ardhja, jo e  trunit, dinjitetit e personalitetit,  por e llumit e kumit të kombit. Sepse kombet i kanë edhe njërën edhe tjetrën, por në parlament duhet të vinte më e mira. Aq më tepër që në traditën tonë kombëtare edhe në fshatin më të humbur të këtij vendi, kurrkush nuk është rrekur që kur shtronte një sofër,  të vinte në krye të vendit një keqot, a thënë ndryshe budallën e fshatit. Mirëpo tek ne aktualisht kjo po ndodh.  Ata që sot e nderojnë më pak këtë vend janë deputetët, çfarë është krejt e natyrshme sepse edhe liderët e këtyre partive klanore që stanojnë delet e veta në parlament, kanë sajuar ligje që veç një Esat pash Toptani mund t’i sajonte që të sillte në Parlament sejmenët e vet. Pik e shik siç i solli Zogu të vetët të kostumosur si kukulla parlamentare, pasi zboi e vrau çdo liberal e demokrat, po ashtu në mënyrë të qindfishuar  i vrau dhe i shfarosi Enveri kundërshtarët e vet intelektualë, ndërkohë solli në parlament skotën e partisë, shumica vëllavrasës e kriminelë që nuk e kishin për gjë t’i çanin kafkën madje edhe ish kolegëve të vet, siç e pësoi i mjeri admirali çam Teme Sejko prej Mihallaq Ziçishtit e Co, që ia tërhiqnin litarin në fyt derisa ia nxorrën frymën e jo në platon të ekzekutimit, por gjatë lëvizjes në ndenjësen e makinës. Deputet qe viktima mjerë, deputet faqezi dhe xhelati.  Të tillë katilë deputetë solli Enveri në parlament për afro 50 vjet.

Po më pas viteve ’90-të të shohim çfarë ndodhi. Ajo çfarë nuk mund të besohet. Të zë lemeria ta mendosh. Ish agjentët e Sigurimit, ish spiunët e shokëve, hafije të fëlliqta që i urrenim edhe në kohë të diktaturës, sepse ishin më të zellshmit e pushtetit,   dilnin nëpër lagje për spiunlliqe,  për të na i zbritur antenat e televizorit, apo bënin mbledhje fronti ku të çanin menderen nëpër mbledhje. Ja kur na u bënë deputetë. E kur këto kërma të sistemit që ngordhi e la pas sporie e bacile kolere pafund, pra u vjetëruan, u doli kallaji, u tërhoqën apo hëngrën brrylat,  pra u brrylosën nga një skotë e re, që u pasurua sa hap e mbyll sytë , me dallavere, ryshfete, fallsifikime, duke marrë pronat e të tjerëve, duke trafikuar drogë e mish të bardhë  a duke luajtur rolet e tutorëve rrugëve të qyteteve të Europës. Kush ndonjëherë do të bëjë ndonjë investigim se si u pasuruan e si na u bënë deputetë kjo skotë që kurrnjë vlerë sociale nuk ka. Shihni CV-të e tyre.  Ku janë kontributet e tyre sipas parimit të Xhon Kenedit "Mos thoni çfarë bën Amerika për ju, por çfarë bëni ju për Amerikën". Me një fjalë kjo debilëri parlamentare çfarë kontributesh ka dhënë për Shqipërinë. Nuk është çudi të nxjerrin ndonjë bukuroshe të kolme, zëdhënëse partie, që lëpihet e përdridhet nëpër konferenca shtypi duke thënë se Maliqët u lodhën duke thurur ligje.

E si rezultat kemi një parlament ku nuk ka më burra e gra që flasin për hallet e popullit, po për kosheret e partisë, thjesht janë garda pretoriane e partive të tyre, e kryetarëve që kanë në krye. Këtyre vipave e rripave, rrapave e trapave që ca po na i quajnë edhe karizmatikë u është bërë lëkura shollë. Janë si ata viruset që kanë fituar imunitet nga antibiotikët, pra kanë fituar rezistencë dhe janë indiferentë ndaj shtypit. Shkruaj sa të duash ti, ata në udhë të mbrothësisë së xhepave janë. E punojnë me shifra të mëdha, miliona Euro.

 Këtyre u duhet diçka më therëse se konstatimet  e thjeshta, diçka që të shpojë mish e kockë bashkë, koniciane a kafkiane  të thuash. E gjithë kjo prej humbjes së durimit, prej mediokritetit të përgjithshëm dhe majmunllëkut shoqëror që na rrethon e na zë frymën. Në këtë vend kështu duhet të jetë fjala sepse delenxhijtë e politikës janë të pandjeshëm si buaj, satira e grotesku duhet t’u  heqë brakeshat mahmurrëve me mendësi anadollake...

Duhet të pasurojmë fjalorin, të mbledhim fjalë e zhargone popullore, nga të gjitha dialektet, ku të jenë e ku të mos jenë, të marrim ca gjëmbaçë gomari e ca hithra e t’i lyejmë me m... e t’ua hedhim deputetëve mbi kokat e lavdishme, se fatlumturisht nuk kanë imunitet nga mutosja sepse,  ata në korrupsion mutosen përditë, nën retorika lavdimëdha për sukseset e mëdha që Shqipëria ka pasë në  këto 100 vjet. Se vërtet po na qelbin sukseset. E në krahasim me tërë popujt e Ballkanit ne jemi më të qelburit nga sukseset. Kundërmojmë fare prandaj dhe shtetet rreth e rrotull po kqyrin të na kthejnë në WC  e Ballkanit.

Nga “vitorja në vitore do të vemi” - thoshte Diktatori që nuk e artikulonte dot bashktingëlloren f,  ashtu siç e keqlexonte zanoren y  duke e kthyer në i, kur fliste në raportet e pleniumeve të partisë për begatinë e krasitjen e pyllit, ndërkohë që priste koka njerëzish. Por edhe sot e kësaj dite nga “vitorja në vitore” po vemi, çka nënkuptohej dje edhe sot: nevojtore,  e plot begati pylli ( alla Dulle) që trumbetojmë, - e mesa shihen bathët (a bythët- lexoni si të doni) prapë po këtë mender do të kemi. Këta nuk e kanë për gjë t’u thonë jo vetëm kundërshtarëve, por edhe popullit - nuk keni çfarë na bëni, veç na rruani trapin.

Më vjen keq, por këta farë deputetësh që ricikluan banditët e vjetër buroistë e komunistë, të cilët më së shumti i kishin baballarë natyrorë, dobiçorë apo dhe shpirtërorë, sipas ritualit djalli ia lë frymën djallit, por ia merr shpirtin njeriut.  Shumica e tyre pra, jo vetëm që nuk kanë kulturë, janë rrapa e trapa, skërmisin dhëmbët si qen të tërbuar, janë inatçinj, injorantë me kapacitet të plotë, por edhe diplomat i kanë marrë aforfe. Janë zagarë me diplomë fallso. Dhe zagarët që dinë të lehin më fort i kanë të gjitha gjasat të jenë në krye të listave elektorale të partive që janë bërë si prostituta në kryqëzime trotuaresh.

Këtyre soj sorollopëve pra, nuk di t’ua kemi dëgjuar emrin a zërin, a t’ua kemi parë fytyrën spitullaqe në kapërcyell të vitit ‘90-‘91. Më thoni diçka të kenë bërë këto palo burra që t’i meritojnë ato ndere e ylyfere që u siguron për bythën e tyre të bukur ky shtet që sot më tepër se kurrë i ngjan Zululandit konician...

Merita e tyre është se dinë të jenë servila të atyre që kanë mbi krye dhe të rrjepin ata që kanë përposhtë. Ah po, të jemi të drejtë kur flasim, këtë e bëjnë më së miri. Por themelorja, të  jenë funksionalë në lehje prej zagarit besnik të partisë nëpër panele televizive idiote... me imunitet të plotë deri në kafshim, qoftë dhe duke ua lënë protezat në mish kundërshtarëve politikë.

Më kot ankohet Brizhidë Bardo se në Shqipëri i vrasin qentë... Jo moj bukuroshe parisiane, jo, nuk i vrasim se na duhen, madje  i mbrojmë me policë e me truprojë, me bodiguardë po e po. I bëjmë deputetë në Parlament! Ua krehim bishtat e qelbur dredharakë, ua spitullaqim flokët e shpifura, u kashaisim të prapmet e palara,  bëjmë kujdes për makeup deri dhe në estetikën e lëkurës duke ua hequr në bythë e duke ua vënë në fytyrë, prandaj dhe kur dalin në foltore parlamentare duken vërtet fytyrbythë.
Gjithçka për zagar-mercenarët, këtë soj rrace që nuk e di kush na e solli, prej cilit skaj kontinenti erdhi e në derë na polli, sepse asnjë tipar shqiptari nuk kanë.  A ndoshta do të jenë lëng stërlëngu i “Muhaxhirëve”  e penës së burrit të madh të kombit Faik Bej Konica qëndisur në “Albanian” e tij këtu e 100 vjet më parë:

"Shqipërinë e shesin për një pesëshe...Se të kishin ardhur për mall të Shqipërisë, duhej t’ishin kombëtarë të nxehtë e miq të parë me né që luftojmë kundër të gjithve për të mbajtur lart flamurin e kombësisë. Po, jo! Ata vijnë të bëhen spijunë të Qeverisë. Tradhëtojnë, hedhin në burg Shqipëtarë, tallen me vendin tonë. Edhe bukën tonë hanë, edhe na lëshojnë….baltën e tyre përmi mesallë! Të kishin  pakë ment Shqipëtarët, nukë këmbejnë as një fjalë me këta zgjebët. Të mos ish kombi shqipëtarë një komb i poshtër e i ndyrë, i dërgojin muhaxhirët n’Anadoll, me një shkelm prapa!"

Po kush ta bëjë këtë o i madhi Faik Konica? Populli është në gjumë. Nanuriset i mjeri popull nën llomotitjet e përnatshme të gojëve të skërmitura që të kujtojnë dhëmbëhekurin e përrallës në Teatrit të Kukullave. Po, kur flë populli, a fundja është zgjuar e voton si i dremitur,  ngjet si në përrallën e maçokut, ku maçoku flë e minjtë e gjirizeve hedhin valle ashtu siç dinë ta hedhin ata rrufjanë,  madje duke sajuar edhe vidioklipe:  kaq më dhe e kaq të dhashë -Vjedhim bashkë. Po ma fute të bëra gjëmën - brenda e jashtë. Se kanë pas vetes gjykatën pra. Gjithçka në një sini, me shtet, me ligj, me qeveri. Me gjykatë  e polici. Ja kështu parlamenti ynë hiqet rrshqanë, mbushur plot me derdimenë në Tiranë, vipa, rripa e garipa, në këtë feudoshtet me zgripa, po festoka 100 vjet. Pis milet!

Çfarë bën presidenti në ikje Topi  do thoni ju, po këshilltarët me se merren, luajnë tavëll? Pse nuk dekretojnë titullin “Llapaqenët e Kombit”,  sepse të gjithë minjtë, breshkat, hardhucat, macet dhe qentë metaforike duhen dekoruar. Fjalë e thënë punë e mbaruar. Edhe Zoti e filloi nga fjala. Fjala që shpesh rrëshqet si ngjala. Fol dhe ti se je Zot e Kryezot në këtë vend kryekot, ku, edhe kolltukun po kërkon ta zërë një soj muhaxhiri pijanec,  o President!

Botuar në librin "Zhgenjimi i Ambasadorit Amerikan" faqe 105-109, Pantheon Books 2012.

KARAKTERI I MITT ROMMEY - nga Kolec Traboini

KARAKTERI I MITT ROMMEY

Nga KOLEC TABOINI

Willard Mitt Romney , i lindur më 12 mars 1947, është një biznesmen dhe politikan i nojur amerikan. Ai ishte guvernatori i 70-të  i Masaçusets  nga 2003 deri në vitin 2007 dhe është kandidati i parashikuar i Partisë Republikane për zgjedhjet presidenciale 2012. Biri i George W. Romney figure e njohur si  Guvernatori i Miçiganit dhe i Lenore Romni, ai u lind në Bloomfield Hills, Michigan. Në vitin 1966, pas një viti në Universitetin e Stanfordit, ai u largua nga Shtetet e Bashkuara të kalojnë tridhjetë muaj në Francë si një misionar i sektit të krishtere Mormon. Ai u martua me Ann Davies në vitin 1969 dhe çifti kishte pesë fëmijë së bashku. Fitoi një diplomë Bachelor ne Arte në gjuhën angleze nga Universiteti Brigham Young University në vitin 1971, dhe MBA nga Universiteti i Harvardit në vitin 1975. Filloi punën si  konsulent  manaxhimi  në industri, e cila në vitin 1977 e çoi në një pozicion drejtues në Bain & Company. Më vonë duke shërbyer si CEO( drejtor i pergjithshem), ai e nxorri kompaninë nga kriza. Në vitin 1984, ai bashkë-themeloi kompanine Bain Capital, një investim kapital privat i fortë që u bë shumë fitimprurës dhe një nga firmat më të mëdha e me popullatitet . Pasurimi i tij nëpërmjet biznesit të suksesshem, ndihmoi për të krijuar një fond për  fushatat e ardhshme politike. Romney ishte President dhe CEO i Komitetit të Salt Lakene Amerikë,  që organizoi Olimpiadën e Dimrit 2002 dhe ai ndihmoi të kthehen lojrat në përgjithësi nga një realitet  financiarisht i trazuar në një sukses të vërtetë.
U zgjodh guvernator i Masaçusets në vitin 2002, por nuk të kërkojë të rizgjidhet në vitin 2006. Gjatë mandatit të tij ai ndermori një seri të shkurtimesh të shpenzimeve dhe eliminoi një deficit të parashikuar prej 1.5 miliard dollarë. Gjithashtu bëri një reformë shëndetësore, nënshkroi një ligj të kujdesit shëndetësor për Massachusetts, i pari i këtij lloji në vend.

Romney mori pjesë  në garën për kandidat republikan në zgjedhjet presidenciale amerikane të vitit 2008, duke fituar disa gara paraprake por humbi  në vazhdim dhe  kaloi në favor të kandidatit republikan për president  senatorit John McCain.

*        *       *

Në korrik 1996,  e bija 14-vjeçare e Robert Gay, një partner në Bain Capital, kompani ku ishte emruar  si drejtues Mitt Rommey, ishte zhdukur.  Ajo kishte marrë pjesë në një parti- takim rinor  në qytetin e Nju Jorkut dhe kish kaluar në gjëndje dehje dhe nuk u kthye më në shtëpi.

Tre ditë më vonë, babai i saj i shqetësuar nuk kishte asnjë ide se ku ishte e bija. Sapo  Romney u njoftua për këtë ngjarje mori masa të menjëhershme. Ai e mbylli tërë firmën dhe i kërkoi të 30 partnerët dhe punonjëseve të tjerë të udhëtonin me avion për në Nju Jork për të ndihmuar në gjetjen e jetur vajzën e kolegut të tyre Robert Gay-së. Romney ngriti një qëndër komande në hotel “Marriott LaGuardia” dhe menjëherë  pagoi një firmë private detektivësh  për të ndihmuar në kërkim e vajzës. Ai krijoi një numur telefonimi  falas për këdo që do të jepte ndonjë informacion apo këshillë, duke koordinuar përpjekjet me NYPD( Departamenti i Policisë së New Yorkut)  , dhe u bëri thirrje të gjithë bashkpunëtorëve të  Bain Capital në Nju Jork, dhe u kërkoi atyre që të ndihmojnë për të gjetur vajzën e humbur mikut të tij. Shitësit e kompanisë së Romney-së në supermarketet “Price Waterhouse Cooper” vunë postera në shtyllat  e rrugës, ndërsa në çdo arkë pagesë në një farmacitë në pronësi Bain Capital  vunë fletë me të dhëna për vajzën e humbur dhe  qese plastike me fytyrën e saj i jepej çdo blerësi kur paguante në arkë. Romney dhe punonjësit e tjerë Bain Capital mbushën çdo pjesë të Nju Jorkut me fletë informacioni për vajzën dhe bisededuan me të gjithë ata mund të kishin parë a dëgjuar gjë për të, madje u pyetën edhe  prostitutat e rrugës por edhe ata që mund të ishin përdorues droge.
Atë ditë që Rommey nisi aksioni  e vet të kërkimit e dha si informacion në  lajmet e mbrëmjes, në të cilat u  paraqit fototgrafia e vajzës dhe veprimet e punonjësve të Brain Capital në kërkim për të. Pas përhapjes së njoftimit,  një djalë adoleshent  telefonoi e pyeti nëse kishte një shpërblim për atë që do të jepte informacion për vajzën, dhe krejt papritur e mbylli telefonin. Policia e New Yorkut ( NYPD)e  gjurmoi këtë thirrje telefonike dhe rezultoi se ishte një telefonatë nga një shtëpi në New Jersey. Shkuan me një herë në shtëpinë e telefonuesit  ku ata e gjetën vajzën në bodrum, tek dridhej dhe përjeton simptomat me  ethet të forta nga përdorimit të një dozë madhe eksituesish që i kishin dhënë. Mjekët më vonë thanë se vajza do të kishte vdekur  sikur edhe një  një ditë tjetër  të kishte qëndruar në atë bodrum.
Robert Gay partner i -Romney- ne kompani, thotë tani se Mitt Romney ka shpëtuar jetën e vajzës time. Le ta citojmë: "Ishte gjëja më e mahnitshme, dhe unë kurrë nuk do të harroj këtë deri sa të vdes."
Mitt Romney thjesht një njeri praktik që nuk pret ti kerkojë ndokush angazhim. Ai e sheh një problem, dhe mendja e tij menjëherë vendos që të punojnë për ta zgjidhur atë, ndonjëherë me vetëdije, dhe mbase nganjëherë jo-aq-me vetëdije por se kështu është edukata e tij e ngulitur.  Ai nuk bën atë për veten-as per tu dukur apo përforcuar pozitat, dhe as për përfitime personale. Ai e bën këtë sepse kjo eshte mënyra e se si ai është brumosur.
Shumë njerëz janë në dijeni të faktit se kur Romney u pyet nga punëdhënësit e tij të vjetër te kompanisë  Bill Bain, që të kthehet në Bain & Company, si CEO ( drejtues kryesor i firmës) për ta shpëtuar nga falimentimi firmën, Romney la Bain Capital për të punuar në Bain & Company për një pagë vjetore një dollar. E paimagjinueshme kjo në Amerikë por kudo,  por e besueshme për një Mitt Rommey.
Kur Romney shkoi për përgatitjen e organizimin në 2002 të Lojërave Botërore Olimpike të Salt Lake, ai pranoi atë detyrë por nuk pranoi të merrte shpërblime  për tre vjet, dhe nuk përdori llogarinë depozitë të shpenzime vënë në dispozicion të tij. Ai gjithashtu nuk ka pranuar asnjë pagë shtesë apo shpërblim si Guvernatori i Massachusetts çfarë këtë shperblim e përfitojnë dhe e marrin pa hezitim gjithë guvernatorët demokratë e republikanë.

Ky është karakteri i Mitt Rommey, kandidatit Republikan për në Shtëpinë e Bardhë i cili vihet në zgjedhjet e nëntorit 2012 përballë presidentit demokrat Barack Obama.

Gazeta "Tirana Observer"  Nr.940, f.8,  20 maj 2012

www.tiranaobserver.al