16 July 2008

SALUT MAESTRO - esè


SALUT MAESTRO

esè


Trillet e ngjizjes

Ka ca trille në rrjedhjen

kalimtare
ku era e gdhend kohën në shkëmb
e jeta mplekset me artin
puqur si dy lumej
ta zëmë si Drini i Bardhë e

Drini i Zi
më tej Buna bën dashuri me Drinin Dyzak
Trizakja, si lind, shtrin

shpatullat e veta
e pa droje i futet detit në shtrat...



Këto vargje të improvizuara në këtë shkrim, m'i sugjestionoj leximi i tregimit të jetuar të gazetarit shqiptar që tashmë jeton në Bordo, Francë, Aleko

Likajt "Një verë me Lasgushin"... Duke qënë se jam në fatin e atyre që e kanë njohur qoftë dhe paksa Lasgushin(siç lumturish e kanë njohur dhe mjeshtrisht kanë shkruar për këtë njohje Roland

Gjoza e të tjerë), e rigjej edhe në tregimin Likajt figuren e gjeniut të Nositit, të ravizuar në sfondin e kaltërsive të liqerit dhe erërave që flladisin valet pasi kane zbritur tej e përtej Ohrit e Moravës, tek sjellin e marrin përjetësisht magji në mes të dy brigjeve. Një magji për të magjepsur ky liqer i Poradecit. Ndjeva frymen e poetit të kreshperuar që kishte shok veç eren e kreshtat e valëve e një qenush të bardhë

si shkumba e brigjeve, e natyrisht kurrkund nuk i pashë hijen, “mikun” sigurims që nuk i ndahej. Paradoks demonian kjo miqësi e perjetëshme e spiunëve me poetët. Ndjeva pra vetëm dritëzim, atë copëz refleks magjiplotë, atë mrekulli jete në atë qytet, në të cilin, tashmë poeti është ngjizur perjetësisht. Një qytet njeri - një njeri qytet, ky Lasgushi ynë. Kurrë nuk kam shkruar për njohjen time, që përbën më shumë një incident të trillit lasgushian, se sa një situatë të qetë, por tashmë duke lexuar tregimin Aleko Likaj them, duhet ta gërvish edhe unë kujtesen time, çdokush duhet ta bëjë këtë gervishje, se sadopak ja vlen, kemi kaluar pranë një gjeniu, fat, thotë për këto rastësi shkrimtari sugjestiv Faruk Myrtaj, fat e përmbi fat shtoj unë, por nëse nuk ulemi të shkruajmë për çfarë pamë, u gjendëm e takuam, fati nuk është kurrgjë tjetër veç një re kalimtare, që harron të kthehet në shi, në vlagë....

Aleko Likaj e hoqi nga shpatullat një brengë krijuese që e mundonte deri sa u a la këtë barrë ( krijuese meditative ) të tjerëve. Ai e krijoj copëzen e jetës së përjetuar në një pasqyrë ku mund ta shohin Lasgushin, ta shohim e rishohim shumë herë...

Është një rrëfim fort i ndjerë që e nderon penën e Likaj, e konsolidon në atë fushë ku ndjehet vertetë zotërues, në mishërimin artistik të realitetit të përjetuar, që mua më parapelqen më shumë se çfarëdo naracioni tjetër prozaidik, ndoshta se, emocioni në raste të tilla është i drejtpërdrejtë, nuk ka sajesa e finesa, nuk është çdo gjë e përkryer ashtu siç vetë jeta nuk është, çfarë sajimet artistike të limuara, të shumtën e herës nuk e kanëë për këtë e vuajnë shkelqimin e vet.
Pas kujtimeve për Drita Çomon, meditimi Lasgushian të shtyn të mendosh e besosh
se shumë shpejt do të kemi në dorë librin e memorieve aq mbresëlënëse të Aleko Likaj, që pati fatin të kalojë përskaj jetëve njerëzore meteorike, ta takojë në të gjallë e tani, në tregimin e vet, t’i thotë gjeniut të Nositit "Salut Maestro!".

Kolec Traboini
Boston