CHARLIE JAM
UNË!
Arti e kultura, artistët
shqiptarë në përgjithësi me të vërtetë
janë një “Charlie” në llojin e vet, ndërkohë që hipokrizia jonë është një histeri kolektive aq
e papërgjegjshme saqë kemi guximin ta shpalosin edhe në Paris.
Nga KOLEC
TRABOINI
E kuptoj kryeministrin
shqiptar që u gjend në solidaritet e në marshimin që u bë në Paris me
nisiativën e presidentit francez François Hollande. Është e kuptueshme dhe e
mjaftueshme, sepse Franca është vendi i lirisë së vërtetë të mendimit dhe
shprehjes së lirë të ideve në barazi të plotë dhe pa asnjë pengim. Por e
kuptojmë edhe si një artist, piktor që ka jetuar në rrugët e Parisit, e ka
ndjerë atë klimë e mjedis lirie që të jep krah dhe frymëzim për të guxuar e për
të mos pasur frikë në synimet e artit. Ky solidaritet është i dobishëm
megjithëse edhe në rastin e Ramës si kryeministër ka një defiçencë jo të vogël,
me shkakun se ai shkon në mbrojtje të një kauze të lirisë së shprehjes dhe
shkrimit kur në vendin e vet ka një humbellë në këtë drejtim. Nuk e di sa e ka
ndjerë diferencën, por shtypi në Shqipëri, është afirmisht e lexueshme dhe e
kuptueshme se nuk është i lirë. Jo se këtu ligjet e lirisë së shtypit nuk
ekzistojnë, por se këtu shtypin dhe median i kanë krijuar jo si një armë për
lirinë e qytetarit, por si një vegël me të cilën partitë të realizojnë qëllimet
e veta për marrjen e pushtetit dhe gëzimi i privilegjeve që të sjell ky
pushtet. Pra anipse vendi i Ramës dhe solidariteti i tij në marshimin e Parisit
ishte legjitim, ai ishte gjithësesi i mangët. Në Francë obskurantizmi pleksur
me terrorizmin kërkuan ta vrasin lirinë e të shprehurit dhe disi ia arritën,
sepse masakra e 7 janarit ka lënë kudo një ndjesi frike e tmerri se deri ku
shkon instikti i hakmarrjes barbare. Marshimi nuk është se tregoi forcë, por
ishte një mënyrë për të dalë nga gjendja e shokut, ngaqë u pa kaosi i krijuar
nga tre terroristë dhe policia franceze, për t’i thënë gjërat hapur, u gjend në
befasi dhe e papërgatitur, madje vuri në lëvizje një makineri të rëndë me mbi
80 mijë policë dhe u deshën tre ditë që kjo tragjedi të merrte fund me 17
viktima. Marshimi ishte si të thuash një qetësim i frymëmarrjes, qetësim i
qytetarëve e presidenti francez, që situata të mos përshkallëzohej bëri
deklaratën publike se kjo masakër nuk kishte të bënte me myslimanët, por me
terroristë. Një thënie e mençur e në kohën e duhur. Pra anipse terroristët u
hakmorën barbarisht për vizatimet në “Charlie Hebdo” ata nuk përfaqësonin fenë
siç pretendonin, por thjeshtë një organizim terrorist. Po si u mor ky mesazh
nga tanët, pra ata që konsiderohen përfaqësuesit apo të deleguarit tanë në
pushtet? Mesa duket ata as që e nuhatën përse e tha këtë fjalë në theksim
presidenti francez dhe, sikur të thoshte të kundërtën, këta tanët sajuan një
grup me katër barinjt të katër perëndive, myslimane, ortodokse, katolike dhe
ajo e dervishëve dhe me veshjet e tyre na u shfaqën në Marshimin e Parisit
madje me pompozitet sikur po çudisnin botën. Shumëkush mbase edhe kanë pyetur
se përse ky delegacion kaq i rëndë nga një vend kaq i vogël që nuk ngre asnjë
peshë në arenën evropiane. E megjithatë u gjendën, e megjithatë në sajë të
grupit të servantëve të medias shqiptare për pushtetin e politikën, në Shqipëri
na transmetuan “mesazhin” që këta katër barinjtë e grigjave te feve i paskan
përcjellur botës dhe bota që na qënka “mahnitur” nga kjo “tolerancë” ngjyra
ngjyra. Se pari duhet thënë se në Paris nuk ish përsëritur nata e Shën
Bartolemeut, nuk ishte çeshtja protestanë e katolikë, nuk kishin luftuar e
vrarë tempollarë kryqëzatash me myslimanët e shkretëtirave, pra nuk kishte
ndonjë krisje fetare në zemër të Europës, që ne të shkonim me salvaxhentet tona
dogmatike për t’u mësuar francezëve se si duhej ta kishin tolerancën, si duhej
t’i zgjidhnin punët në mes të sekteve të ndryshme fetare, e kujt, Francës. E
pikërisht ne që nuk jemi në gjendje të merremi vesh me njeri tjetrin as në plan
laik e as ne plan fetar. Këtu hipokrizia është në shkëlqim e për këtë me të
vërtetë mund të jemi më të parët e Europës, sepse të zezën e shesim për të
bardhë dhe anasjelltas. Kryekreje se atë mall të vjetruar së tepërmi me emrin
tolerancë mund ta reklamojnë tek ata që nuk na njohin, ta zëmë në Afrikë, por
Europa na njeh më së miri. Në planin laik ne e kemi tolerancën zero në mes të
dy forcave politike pozitë-opozitë, nuk dimë të merremi vesh për asgjë, i mjeri
popull e sheh veten në mes të dy forcave politike që kanë për qëllim pushtetin
dhe që e majta merr veprime radikale si e djathtë. Kërkojnë të privatizojnë
edhe shëndetësinë sipas një ministri, Arben Demeti, që as nuk e ka idenë e
programit politik të partive të majta. Përkundër kësaj e djathta që tanimë ka
kaluar në opozitë mbron problematikat që konsiderohen të majta. Këto sikur kanë
një top dhe hidh e prit tek njeri-tjetri. Si mund pra këta qeverisësit e
politikanët tanë të shkojnë për të treguar ndonjë farë vlere në marshimin e
paqes e kundër dhunës në Paris. Akoma më tej në këtë Shqipërinë tonë nuk kemi
një media të lirë, të gjitha janë blerë, a më saktë janë vetëshitur. Janë
tellallë të politikës. Pra për çfarë duhej shkuar për të qenë solidarë për
shtypin e lirë kur vetë media shqiptare është kokë e këmbë shërbëtorja e bindur
e politikës. A e dinë qeveritarët tanë se televizioni francez 24 me lajme
anglisht, kur po zhvillohej marshimi, dha një tabelë për të treguar se dhe një
lloj hipokrizie në mes të atyre të huajve që janë shfaqur solidarë për këtë
marshim, duke e ilustruar mendimin me disa tabela treguese për lirinë e shtypit
të këtyre vendeve. Ishin 5 klasifikime me ngjyra sipas lirisë e ndalimeve të
shtypit e medias, e bardhë, e verdhë, portokalli, e kuqe dhe e zezë. Vendi i
Shqipërisë sa i përket lirisë së medias dhe e shtypit në përgjithësi, ishte tek
ngjyra portokalltë, që nëse i ndajmë në përqindje vendi ynë shkon në 50 përqind
i lirë. Ku vemi kësisoj? Çfarë mund t’i tregojmë botës kësisoj? Për çfarë
modeli shqiptar bëhet fjalë? A jemi për t’u dhënë mend të tjerëve apo për t’u
qarë me lot. Por them se edhe ky klasifikim është disi i toleruar sepse në
Shqipëri media është mbi 90 përqind e manipuluar nga politika dhe qeverisja dhe
me pronar biznesmenë që nëpërmjet lajkave që u bëjnë pushteteve përfitojnë të
ardhura të mëdha, sepse po të mos ishin përfitimet nga shteti shqiptar nuk mund
t’i mbanin mediat e tyre në këmbë. Kjo thotë gjithçka e ne në vend të marrim
mësime prej heroizmit dhe martirizimit të ekipit të revistës “Charlie Hebdo”
shkojmë të shesim dokrra lisi në Paris. Në aspektin fetar nuk jemi më mirë.
Është e vërtetë që e kemi të ndarë shtetin nga feja, por ama shteti i përkëdhel
drejtuesit e institucioneve të kultit dhe bën edhe atë që nga taksat e popullit
i darovit këto institucione duke qenë shtet laik. Këto institucione nga ana e
tyre marrin edhe donacione nga jashtë çfarë është një problem i madh, sepse
donacionet i kanë brenda edhe kushtëzimet e veta. Ata, çobanët e grigjave të
Zotit mund të duken të qeshur para kamerave në Paris, por ama problemet janë
këtu e nuk i morën me vete. Se gjithkush e di ngatrresën e fundit me Kishën e
Shën Shtjefnit në kalanë e Shkodrës për të cilat pretendon edhe komuniteti
mysliman dhe përçarja është e madhe madje edhe e ashpër e nervoze me fjalë. Të
gjithë e dinë se si u ngritën myslimanët e Shkodrës me klerikët e vet për
shtatoren e Nënë Terezës në hyrje të qytetit, të gjithë e dinë se si e rrëzoi
“nata” shtatoren e Nënë Terezës në Mitrovicë, të gjithë e dinë se sa shqiptarë
kanë shkuar e shkojnë të nxitur prej imamëve të papërgjegjshëm në Irak e Siri
duke u bërë vrasës, të gjithë e dinë se çfarë bënë fetarët ortodoksë që morën
eshtrat e shqiptarëve e mbushën me to varret e ushtarëve grekë. Të gjithë e
dinë edhe reagimin e Forumit Rinor Mysliman në Kosovë që doli hapur në
përkrahje të terroristëve dhe duke e konsideruar të drejtë masakrën që u bë në
Paris, e kjo është qershia mbi tortën demagogjike të përrallës “mbi tolerancen”
me të cilën na mburren aq shumë sa na u bë e neveritshme si term. Po atëherë
pse i mori pushteti shqiptar katër udhëheqësit fetar në Paris, përse shkuan,
kush i ftoi, shkuan me mesazhin e shtypit të lirë, lirisë së mendimit, apo për
të treguar tematika të tjera që nuk ishin në opsionet e Parisit. Sepse, siç e
thamë që në krye, presidenti francez e kishte bërë të qartë se nuk kemi të
bëjmë me një çeshtje fetare. Pra e parë në këtë aspekt ishte një shkuarje kot,
për një spektakël veshjesh priftërore, hoxhore dhe dervishore. Për çfarë
tjetër. Kush ishte vrarë në Paris? Ndonjë peshkop? Mos ishte bërë masakër në
ndonjë kishë, xhami apo sinagogë? Kishte ndonjë përplasje fetare fatale në
Francë që këta tonët me shembullin e vet të madh do t’i paqetonin gjakrat.
Asnjë motiv nga këto nuk qëndron. Sepse po të kishte ndodhur ndonjë krisje
fetare në Francë, së pari do të gjendej menjëherë Papa i Romës, gjithashtu
kryetari i Ortodoksisë në Patriarkanën e Stambollit, do të vinte i pari i fesë Ortodokse
ruse nga Moska po edhe i Budizmit nëse nuk do të protestonte Kina. Por Papa
Francesku i kish peshuar punët mirë, se nëse do të kishte shkuar do të
tingëllonte si një masakër fetare prandaj nuk shkoi. Po këta tanët ku dinë nga
politika e hollë. Këta i bien trashë e trashë. Dhe shkuan. Shkuan në një
marshim për lirinë e shtypit e medias, për lirinë e mendimit, kundër
obskurantizmit madje kundër çdo lloj obskurantizmi pa asnjë dallim qoftë edhe
fetar. E megjithatë dikujt i intereson të dalë e të shesë sapunin për djathë në
Europë. Dhe meqë andej u panë me skepticizëm se cilin paska ka marrë malli të
shohë priftërinj e hoxhallarë apo dervishlerë nëpër rrugët e Parisit, se ishin
edhe në zi njerëzit e jo në ditë festash e paradash. Dhe megjithatë shkuan. Nuk
harruan të marrin me vete edhe disa gazetarë të njohur si kalemxhinj e
fjalamanë partish që i lëpihen pushteteve prej të cilave përfitojnë dhe nuk
kanë të bëjnë në asgjë me shtypin e lirë për të cilin u martirizuan gazetarët e
kartonistët e “Charlie Hebdo”. Edhe këta gazetarë shqiptarë, sejmenë partish e
qeverish shkuan për turizëm. Se ne shqiptarët, bujarë me paratë e shtetit, e
kemi zakon t’i darovitim shërbëtorët e tarafin, por jo ata që nuk kanë mendjen
tonë e nuk na përkulen deri në tokë. Nëse do te flisnim për “Je Suis Charlie”
do të thonim se Charlie sot në Shqipëri janë mediat që përdhunshëm në stil
taliban i kanë kthyer në shërbëtorë të politikës, është Kinostudio, ajo vepër
arti e qendër kinematografike që e shkatërruan mediatikët sejmenë të politikës,
janë edhe shkrimtarët dhe artistët shqiptarë të cilëve qeveria e djeshme u mori
ndërtesën të cilën sipas disa të dhënave jo zyrtare qeveria e sotme do t’ia
kalojë në përdorim ambasadës franceze. Nëse ndodh kjo e konsiderojmë një
masakër në mes të Tiranës, një turp për Francën e lirive e mendjeve të
ndritura, që i dha dritë njerëzimit, sepse ajo po i vë kulturës shqiptare një
prangë dhe shkrimtarët e artistët shqiptarë paskëtaj kanë të drejtë të thonë me
zë të lartë: “Je Suis Charlie”- pra jam unë, edhe mua më kanë vrarë!
Disa nga shkrimet në blogun Traboini-esé:
Intervistë e foto e At Fishtës me shkrimin e tij/Traboini
Zbulimi i fotografisë se Faik Konicës në Boston/ Traboini
Oso Kuka- trimëria që sfidoi legjendat/ K. Traboini
"Muhaxhirët" e Faik Konicës/ nga Kolec Traboini
Nje shekull perballe greqizimit ne Amerike- nga Kolec Traboini
Kriza e artistit dhe supërkriza e kulturës-Traboini
Disidenti i heshtur Zef Zorba - nga Kolec Traboini...
Kadare-një mal drite që nuk i shpëton hijes së vet-Traboini
Poetika e Dritero Agollit- nga Traboini
Dallandyshe pa qiell- nga Kolec Traboini
Edgar Allan Poe - më së fundi i kthehet vendlindje...
Shkodrania aktore e parë e Turqisë- nga Traboini
Mungesa e madhe e Ded Gjo Lulit- nga Kolec Traboini
Tirana e Sulejmanëve apo e lashtësisë?-nga Traboini
Dy kryeministra ma vodhën Mitingun- Traboini
Akademia e mykur e Tiranës- nga Kolec Traboini
Kinostudio- në vend të ullinjëve mbollën beton- Traboini
"E vërteta"... e pavërtetë e prof. Emil Lafe - nga...
Aristidh Kola - një libër i ri i Kolec Traboinit
Presidenti Wilson- ëngjëlli mbrojtës i Shqipërisë -Traboini
Kështu vret vetëm mafia - nga Kolec Traboini
Atë Martin Gjoka kompozitor e mësues i madh - nga ...
Epika blu e Edison Gjergos- nga Kolec Traboini
Ardhacaket e Ballkanit Sofie-Safete Juka
Boston- një shekull përballë greqizimit
Punë kulturash - nga Tirana në Prishtinë - nga Kolec Traboini
Lazarati në tym - shteti në delir- nga Kolec Trabo.
Seks për një vend pune - nga Kolec Traboini
Zeusit i lajkatohen të gjithë- nga Traboini
Big Show me Canabis Sativa- nga Kolec Traboini
Njerka shkon në ballo- nga Kolec Traboini
Vasil Josif Pani- ne krye të oborrit të shqiptariz...
Dekorimi politik i Kol Idromenos- nga Kolec Traboi...
Dhjetë vjet thirrje për bustin e Ded Gjo Lulit- ng...
Prejardhja e Hotit dhe Flamuri i Deçiqit - nga Kol...
Requiem i Verdit në vjeshtën politike të Tiranës- ...
Kur shpresa s’është veçse një kurvë...- nga Kolec ...
Stina e mjekrrave të hajthshme - nga Kolec Traboin...
Udhë e mbarë, o Sizif!
Gjuha e zemrës- Nënë Tereza- nga Kolec Traboini
Vetvrasja e Nunit tim Prenk Uci- nga Kolec Traboini
Dada ime Katrine- bija e Motres Tone Idromeno-Skanjeti
KATËR INTERVISTA NGA KOLEC TRABOINI
Copy and WIN : http://bit.ly/copy_win
Disa nga shkrimet në blogun Traboini-esé:Copy and WIN : http://bit.ly/copy_win
Intervistë e foto e At Fishtës me shkrimin e tij/Traboini
Zbulimi i fotografisë se Faik Konicës në Boston/ Traboini
Oso Kuka- trimëria që sfidoi legjendat/ K. Traboini
"Muhaxhirët" e Faik Konicës/ nga Kolec Traboini
Nje shekull perballe greqizimit ne Amerike- nga Kolec Traboini
Kriza e artistit dhe supërkriza e kulturës-Traboini
Disidenti i heshtur Zef Zorba - nga Kolec Traboini...
Kadare-një mal drite që nuk i shpëton hijes së vet-Traboini
Poetika e Dritero Agollit- nga Traboini
Dallandyshe pa qiell- nga Kolec Traboini
Edgar Allan Poe - më së fundi i kthehet vendlindje...
Shkodrania aktore e parë e Turqisë- nga Traboini
Mungesa e madhe e Ded Gjo Lulit- nga Kolec Traboini
Tirana e Sulejmanëve apo e lashtësisë?-nga Traboini
Dy kryeministra ma vodhën Mitingun- Traboini
Akademia e mykur e Tiranës- nga Kolec Traboini
Kinostudio- në vend të ullinjëve mbollën beton- Traboini
"E vërteta"... e pavërtetë e prof. Emil Lafe - nga...
Aristidh Kola - një libër i ri i Kolec Traboinit
Presidenti Wilson- ëngjëlli mbrojtës i Shqipërisë -Traboini
Kështu vret vetëm mafia - nga Kolec Traboini
Atë Martin Gjoka kompozitor e mësues i madh - nga ...
Epika blu e Edison Gjergos- nga Kolec Traboini
Ardhacaket e Ballkanit Sofie-Safete Juka
Boston- një shekull përballë greqizimit
Punë kulturash - nga Tirana në Prishtinë - nga Kolec Traboini
Lazarati në tym - shteti në delir- nga Kolec Trabo.
Seks për një vend pune - nga Kolec Traboini
Zeusit i lajkatohen të gjithë- nga Traboini
Big Show me Canabis Sativa- nga Kolec Traboini
Njerka shkon në ballo- nga Kolec Traboini
Vasil Josif Pani- ne krye të oborrit të shqiptariz...
Dekorimi politik i Kol Idromenos- nga Kolec Traboi...
Dhjetë vjet thirrje për bustin e Ded Gjo Lulit- ng...
Prejardhja e Hotit dhe Flamuri i Deçiqit - nga Kol...
Requiem i Verdit në vjeshtën politike të Tiranës- ...
Kur shpresa s’është veçse një kurvë...- nga Kolec ...
Stina e mjekrrave të hajthshme - nga Kolec Traboin...
Udhë e mbarë, o Sizif!
Gjuha e zemrës- Nënë Tereza- nga Kolec Traboini
Vetvrasja e Nunit tim Prenk Uci- nga Kolec Traboini
Dada ime Katrine- bija e Motres Tone Idromeno-Skanjeti
KATËR INTERVISTA NGA KOLEC TRABOINI