I vetmi i fituar në vizitën e dështuar në
Beograd është Edi Rama
Vizitë e padëshëruar nga serbët por e dominuar moralisht nga shqiptarët. Tashmë Rama me këtë përplasje
në Beograd në mbrojte të pavarësisë së Kosovës, padyshim që e fitoi mbështetjen e popullit
shqiptar të Kosovës dhe Preshevës. Kryeministri Rama ishte ai që fitoi në këtë vizitë dhe çdo shqiptar
ka shkak për tu ndjerë krenar për qëndrimin dinjitoz ani pse asnjë rezultat
pozitiv kjo vizitë nuk pati dhe mund të konsiderohet një dështim dypalësh. Por
një krenari që nuk ka të bëjë fare me diplomacinë.
Nga
Kolec TRABOINI
Kam
qënë që kjo vizitë të mos bëhej sa kohë që gjendja ishte e tensionuar pas asaj
që ndodhi më 14 tetor në Stadiumin "Partizani" i Beogradit sepse e parandjeja se
në situata të kokave të nxehura vështirë
është të kesh një rezultat pozitiv në marrëdhëniet në mes dy shteteve me
konflikte shekullore. Dhe me atë çfarë po shohim del se më shumë u tensionua
situata në këto marrëdhënie të tendosura, e natyrshme kjo me vende që kanë pikëpamje
të kundërta.
E parë në planin diplomatik
kjo vizitë po të mos bëhej nuk është se do të dëmtonte ndonjë gjë, se ja ku jemi aty ku ishim , asnjë të re nuk
solli në uljen e tensionit. Pra diplomatikisht kjo vizitë është një dështim dy
palësh. Por siç është një dështim dy palësh sa i përket përmirësimit të marrëdhënieve
ndërballkanike po aq e dobisjellëse rezulton në planet e brendshme elektorale
populiste të dy dy liderëve, atij shqiptar dhe atij serb.
Ndjesia
e publikut si andej dhe këndej është se udhëheqësit e tyre u treguan dinjitoz,
nacionalist të kënaqshëm. Njeri ua përplasi në shtëpi të tyre faktin tronditës
për psikikën serbe, se Kosovën e keni
humbur përjetë, ndërsa pritësi e
deklaroi hapur se përjetë nuk heqim dorë nga Kosova. Pyetja e parë që lind është,
pse u mblodhën, mos pikërisht për ti treguar botës konfliktin e madh
serbo-shqiptar apo për të thënë se po përpiqemi që këtë konflikt ta zbutim sa
të jetë e mundur më shumë. Se edhe në diplomaci funksionun mënçuria popullore
se në shtëpinë e të varurit nuk kujtohet litari. Në pikpamje diplomatike është dështim dypalësh sepse serbët
nuk duan ndonjë lidhje me shqiptarët dhe e dëshërojnë dështimin. Presidenti i shtetit serb ikën se nuk do ta presë kryeministrin shqiptar. A nuk u vunë re se edhe protokolli e tregonte këtë mungesë dëshire, flamurët shqiptar të kufizuar në pritje në aeroport, ekzekutohen hymnet e vetëm një flamur serb përpara të cilit fotoreporterët e fotografojnë Edi Ramen duke ju përkulur, madje edhe në konferencën e shtypit, kundër çdo praktike vendosën një pod, që kryeministri shqiptar të fliste nga podi me stemen e shtetit serb. Me siguri këto janë venë re nga Edi Rama, që nga brenda do të ketë bluajtur mendime të trazuara me jo pa ndikim në ato që do të fliste në konferencën e shtypit.
Pra
në këtë sens megjithë brohorimat mbështetëse prej publikut nacionalist apo
mbështetësve personalë që nuk dinë dhe as duan të dinë çfarë është diplomacia
politika në të dy këto vende, kjo vizitë
më mirë të mos ishte bërë. Dhe megjithatë mirë që u bë. Të paktën shtetarët politikanë ua thanë njëri tjetrit
hapur mendimet që kishin, pa pikë diplomacie, hapur si ne stadium. Një përqasje
tipike. Si e orkestruar që vijushmëria e përplasjes të ishte
thuaj njëlloj. Serbet pasues të kryeministrit Vuçiçi janë sa
të pizmosur aq të kënaqur se u deklarua dhe një herë se Kosova është Serbi. Pra
të dy palët nuk patën as taktin më të vogël diplomatik të mos i preknin çeshtjet
e nxehta, ti anashkalonin apo bënin sikur nuk ekzistojnë. Po fundja mirë bënë. Por
edhe të thuhet që është një vizitë pozitive nuk ka pikë arsye. Nuk mund të konsiderohet
rezultative një vizitë thjeshtë për një firmë të kalimeve të kufirit me kartë
indentiteti të qytetarëve të dy vendeve. Kjo marrëveshje mund të firmosej nga zevëndës
ministrat pa asnjë shpenzim e pompozitet. Gjithësesi në plan të brendshëm të dy
kryeministrat punuar në interes të karrierës
së vet në përpjekje për të fituar mbështetje. Kryeministri serb i mbetur në
befasi nga deklarimet e hapura të kryeministrit shqiptar u mundua të mos i
shkiste dheu nën këmbë në elektoratin mbështetës dhe bëri dhe ai deklarimet e
veta, por dhe u kujdes që të mos i jepte
dorën kryeministrit shqiptar para kamerave televizive pas konferencës së
shtypit.
Nuk
kemi shumë interes të analizojmë se çfarë fitoi e humbi kryeministri serb Aleksandër
Vuçiç sepse e kemi thënë dhe më parë, Shqipërisë nuk ka çfarë i duhet Serbia,
që as kufitare nuk e kemi siç thuhet krejt kot në shtyp apo komunikimet e
funksionareve tanë, mirëpo dikujt në Shqipëri i duhet Serbia dhe vazhdojnë të
insistojnë në drejtim të Beogradit. Por
mund të themi se Edi Rama me qëndrimin e vet fitoi shumëçka përtej imazhit
diplomatik. Si në rastin e dronit në fushë të futbollit Shqipëria u dënua por
fitoi moralisht aq shumë sa është e papërfillshme shuma 100 mijë euro, po kështu
Rama në Beograd fitoi shumë ani pse në plan shtetëror e marrëdhënie dypalëshe
nuk pati asnjë përparim.
Fitimi i Kryeministrit shqiptar i cili në këtë
rast i shkon postulati romak cezarian “Veni, vidi, vici- erdha pashë fitova” është
sepse për herë të parë në historinë e marrëdhënieve tona dypalëshe një
kryemistër shqiptar pati kurajon e krenarinë tu flasë serbëve në shtëpinë e
tyre si i barabarti në mes të barabartëve se koha e mosdëgjimit të shqiptarëve
ka mbaruar, se shqiptarët guxojnë tashmë, janë një faktor në Ballkan tashmë. Kjo
përbën histori. Kryeministri shqiptar fitoi mbështetje në krahinën e
shqiptareve brenda Serbisë, Preshevë, por kryesorja më shumë se sa në Shqipëri
dhe Preshevë fitoi në Kosovë ku dihej se popullariteti i tij ishte i vogël ndërsa
i Berishës shumë i madh. Tashmë Rama me këtë përplasje në Beograd në mbrojte të
pavarësisë së Kosovës, padyshim që e fitoi
mbështetjen e popullit shqiptar te Kosovës dhe e nxorri jashtë loje Berishën që tashmë me çfarë u pa në qëndrimin e
familjes Berisha në lidhje me incidentin në fushën e futbollit më 14 tetor 2014
në Beograd, konsiderohet si një lob serb
në Tiranë.
Kryeministri
Rama ishte ai që fitoi në këtë vizitë dhe çdo shqiptar ka shkak për tu ndjerë
krenar për qëndrimin dinjitoz ani pse asnjë rezultat pozitiv kjo vizitë nuk
pati dhe mund të konsiderohet një dështim dypalësh. Por një krenari që nuk ka të
bëjë fare me diplomacinë sepse diplomacia nuk ka të
bëjë me ndjesitë që përjetojmë si
qytetarë të një vendi por së pari marrëdhënie që sjellin zhvillim ekonomik e ku
përfitojnë të dy palët.
Të
paktën të dy palët e mësuan se kush vazhdojnë të jenë, edhe pas 15 vjetëve të
ndarjes përfundimtare të Kosovës nga pushtimi serb, se plagët e të shkuarës i
kemi ende të pashëruara mirë dhe duhet shumë kohë që marrëdhëniet dypalëshe,
tashmë të kushtëzuara me qëndrimin e kundërt për Kosovën, të vihen në rrugë të
mbarë. Europa mesa duket kërkon që ne, shqiptarët e serbët të gjejmë vetë rrugën
e mirëkuptimit, por e vështirë do të jetë pa përkujdesjen e diplomacisë
euro-amerikane.
Gazeta Sot, Tirane 12
nëntor 2014 f. 16