Kulla e Prek Calit
dhe restoranti në Tiranë i kryetarit të bashkisë së Malësisë së Madhe, Tonin
Marinaj
Nga KASTRIOT MZFTARAJ
Bashkia e Malësisë së
Madhe, domethënë kryetari i saj Tonin Marinaj, ka
dalë me një deklaratë publike për prishjen e kullës së Prekë Calit, duke thënë
se do të prishet çdo ndërtim që është në kundërshtim me ligjet në fuqi. Burrë i
ligjeve ky Tonin Marinaj! E atë bar-restorant “Mastela” që ai ka në Tiranë,
pranë Hipotekës (Zyrës së Regjistrimit të Pasurive të Paluajtshme) në rregull e
ka me ligjet në fuqi? Lokalin shumë të bollshëm ia ka dhënë biznesmeni Irfan
Hysenbelliu, i cili ka në atë zonë një kompleks pallatesh. Arsyeja për të cilën
ia ka dhënë është se kanë disa punë konfidenciale bashkë me shishet e birrës së
Fanes që udhëtojnë transit në territorin e bashkisë së Toninit, me korrierë
privatë, të përshtatura për të mbajtur “meze” të shtrenjtë brenda.
Nëse
ka në Shqipëri ndonjë monument të ndërtimeve të paligjshme, madje të
kundërligjshme, sa i përket zaptimit të hapësirave publike dhe ndërtimeve
abuzive në to, ky me siguri që është kompleksi i pallateve që ka ndërtuar
Irfani, pasi ka zaptuar një pjesë të oborrit të Zyrës së Regjistrimit të
Pasurive të Paluajtshme (Hipoteka) në Tiranë. Kjo ka ndodhur para vitit 2005,
pra kur në pushtet ishte PS. Në atë kohë zaptimi i kësaj hapësire publike u bë
shkak që që Banka Botërore të tërhiqej nga financimi i një pjese të projektit për
modernizimin e Zyrës së Regjistrimit të Pasurive të Paluajtshme. Pallati më i
lartë i kompleksit ndërtimor, i cili i bën hije Burgut 313, që gjendet aty
afër, dhe i cili pallat ka shtatë kate pa leje, është monument i pushtetit
abuzues që siguruan disa oligarkë si Hysenbelliu, duke keqpërdorur gazetat dhe
televizionet që kanë në pronësi, në kohën që PD ishte në pushtet, në vitet
2005-2013.
Ironikisht,
lejën fillestare për ndërtim Hysenbelliu e mori nga Edi Rama, në kohën që ai
ishte kryetar bashkie. Por katet pa leje Irfani i i ndërtoi kur në pushtet
erdhi Berisha në 2005, se kishte garancinë nga Berisha dhe Basha se nuk do t’ i
prekeshin ato. Dhe tani Edi Rama kryeministër ia legalizoi Fanes ndërtimet
abuzive.
Prek
Cali mbrojti kufirin shqiptar në kohën që në Shqipëri erdhi komisioni
ndërkombëtar për caktimin e kufirit, dhe kur të dërguarit e Beogradit shkuan në
Malësinë e Madhe me thasë me flori për t’ u thënë banorëve katolikë që të
kërkonin që trojet e tyre t’ i bashkoheshin Jugosllavisë. Dhe nuk ishte çudi që
të ndodhte kështu, sepse megjithëse kufijtë ishin vendosur në Konferencën e
Londrës në 1913, në 10-12 vitet e ardhshme pati ndryshime në dëm të shtetit
shqiptar, siç ishte humbja e rreth 2000 km² në kufijtë verilindorë, në atë që
njihej si Zona Neutrale e Junikut, gjë që ndodhi për shkak të luftës së
pakuptim, pa mbështetje ndërkombëtare të kaçakëve kosovarë që e përdornin këtë
territor të shtetit shqiptar, si bazë për veprimet luftarake.
Prek
Cali të cilët i trokitën në derë të dërguarit e Beogradit, mund t’ i kishte
marrë florinjtë e tyre dhe të kishte pallate e restorante nëpër Europë por nuk
e bëri këtë gjë se ishte atdhetar shqiptar. Autoriteti i Prek Calit nuk vinte
nga leja për të mbjellë hashash pa të prekur shteti, siç vjen autoriteti i Tonin
Marinajt të Edi Ramës. Autoriteti i Prek Calit vinte nga burrnia e atdhetaria e
tij.
Kulla
e Prek Calit u shemb me urdhër personal të Edi Ramës dhe argati Tonin Marinaj e
ka zbatuar këtë urdhër për turpin e tij dhe të fisit të tij. Kulla e Prek Calit
u shemb pikërisht në kohën që u shpall projekti i Jugosllavisë së Re (me
Shqipërinë brenda) nën maskën e Tregut të Përbashkët të Ballkanit Perëndimor.
Kur
komunistët erdhën në pushtet dhe bënë aleancën me Jugosllavinë, Enver Hoxha
para se të shkonte në Beograd dhe të nënshkruante traktatin që e bënte
Shqipërinë protektorat të Jugosllavisë, duhet të jepte një provë të madhe të
goditjes së një simboli të mbrojtjes së pavarësisë së Shqipërisë nga Beogradi.
Dhe ky simbol u gjet duke poshtëruar Prek Calin, të cilin Mehmet Shehu
personalisht e tërhoqi zvarrë të lidhur me litar pas xhipit të tij deri në
Koplik. Çuditërisht, edhe në narrativën antikomuniste shqiptare është në fuqi
legjenda e rreme e krijuar nga propaganda e Enver Hoxhës se Kelmendin e
nënshtruan brigadat partizane shqiptare. Në të vërtetë këtë e bënë brigadat
jugosllave.
Prek
Calin e kapën rob me tradhti partizanët jugosllavë në mars 1945 dhe kur e
kapën, i kumtuan fjalët e Rankoviçit, Ministrit të Punëve të Brendshme të
Jugosllavisë, se jo vetc që do t’ i falej jeta por edhe do të shpërblehej mirë
nëse do të pranonte të bëhej deputet në parlamentin e Shqipërisë dhe të
shoqëronte Enver Hoxhën në vizitën e tij në Beograd. Kuptohet se Beogradit i
duhej Prek Cali për ta bërë të pranueshëm projektin për aneksimin e Shqipërisë
nga Jugosllavia. Por Prek Cali, atëherë rreth 70 vjeç, refuzoi duke thënë se
nuk e ka shitur Shqipërinë në rini dhe nuk do ta shiste në pleqëri. Këtë
histori ma ka treguar një ish-oficer partizan malazez nga ata që u arratisën në
Shqipëri në 1948 pas prishjes së Titos me Stalinin, dhe që kishte qenë i
pranishëm në vendngjarje.
Enver
Hoxha e poshtëroi Prek Calin, por nuk e shembi kullën e tij. Këtë e bëri Edi
Rama me Tonin Marinajn. Kur Mehmet Shehu e lidhi Prek Calin pas xhipit të tij,
u tha partizanëve të pranishëm se cili katolik prej tyre do të dilte vullnetar
të merrte timonin. Disa prej tyre dinin ta drejtonin makinën por asnjë nuk
lëvizi. Asnjë prej tyre nuk u vu në rolin e Tonin Marinajt.
Shqiptaro-amerikanët
me prejardhje nga Malësia e Madhe që investuan për restaurimin e kullës së
Prekë Calit duhet ta dinë se shembja e saj nuk ka lidhje me ligjet në fuqi në
Shqipëri. Kulla u shemb në emër të ligjeve të pashkruara të Jugosllavisë së Re.
Në
çdo vend të botës, një burrë me meritat e Prek Calit do ta kishte monumentin në
kryeqytetin e vendit, me mbishkrimin “Burri i Kufirit”. Kulla do t’ i ishte
restauruar me shpenzimet e shtetit. Në Shqipëri ata që kanë uzurpuar shtetin jo
veç që nuk e bëjnë këtë, por nuk lejon as që kjo të bëhet me financim privat.
Ata
që shembën kullën e Prek Calit veç sa zbuluan më qartë fytyrën e tyre si
kolaboracionistë neojugosllavë. Do vijë dita që t’ i tërheqim zvarrë të lidhur
pas “Mercedesëve” të tyre nga Tirana në Kelmend. Më saktë nga Kryeministria dhe
restorant “Mastela” të vendi i kullës së Prek Calit.
©
Kastriot Myftaraj, 17 shtator 2017
