24 August 2018

🟪 Patër Zefi i Traboinit - nga K. P. Traboini

🟪 PATĂ‹R ZEFI I TRABOINIT 
MARTIRI I MALĂ‹SISĂ‹ SĂ‹ HOTIT
(16 nĂ«ntor 1910, Ljarje,Tivar -  4 shkurt 1945,Traboin,Hot)

Nga KOLEC PALOK TRABOINI

PatĂ«r Zefin e Traboinit e ka Martir tĂ« Kombit MalĂ«sia e Hotit dhe asnjĂ« malĂ«sor katolik a feje tjetĂ«r qoftĂ«, nuk po ka dert se politikat e fshehta tĂ« Vatikanit e pĂ«rjashtuan nga lista e shpallur me 38 martirĂ« katolikĂ« tĂ« ShqipĂ«risĂ«, se mundet qĂ« trojet na i ndanĂ« nĂ« histori, por kombi shqiptar as nuk ndahet e as nuk shuhet pĂ«rmbi dhe nĂ« jetĂ« tĂ« jetĂ«ve dhe as martirĂ«t e heronjtĂ« nuk mund tĂ« na i ndajnĂ«.  Ata qĂ« ka nĂ« zemĂ«r populli kurrĂ« nuk i mohon e as i harron. Duan apo nuk duan politikat e ditĂ«s, PatĂ«r Zefi i Traboinit Ă«shtĂ« nĂ« zemrĂ«n e nĂ« mendjen e malĂ«sorĂ«ve tĂ« Hotit sot e pĂ«rgjithmonĂ« e jetĂ«s. Ashtu qoftĂ«!

Patër Zefi,- Leonard Tagaj - famullitari i Traboinit ka lindur në Ljarje të Tivarit më 16 nëntor 1910. Mësimet fillore i mori në vendlindje e më pas ashtu si dhe At Martin Gjoka shkoi në Shqipëri e vazhdoi shkollën Seminarin Françeskan në Troshan. Leonard Tagaj vazhdoi studimet teologjike në kolegjin Shën Antonit në Romë e me pas Innsbruck, Austri. Me mbarimin e studimeve shugurohet meshtar më 19 korrik 1936. Mori detyrën e famullitarit në Traboin të Hotit. Më pas shërbeu në Kosovës, Mali i Zi, dhe në Malësinë e Madhe.
Ishte nga ata meshtar të lidhur fort me popullin dhe detyrat e fesë i kryente bashkë me një përkushtim atdhetar çfarë bënte që ta donin aq shumë malësorët. Ardhja e komunizmit në trojet shqiptare do të sillte dhe dhunën mbi atdhetarët e përkushtuar, por po aq ashpër do të silleshin edhe ndaj klerikëve, veçmas atyre katolikë që kishin qenë gjithherë ushqyesit me shpirtin e lirisë e përkushtimit ndaj kombit. Ata që e kanë njohur e tregonin si një njeri i hapur, i sinqertë, buzagaz, që rrezatonte dritë e mirësi te kushdo që rasti fatlum e sillte të kalonte pranë tij. I ri në moshë por me përkushtim të madh ai u bë pjesë e familjeve të Hotit, jetonte me të gjitha problemet që ata kishin. Shquhet për urti, për këshillën e mirë dhe ndihmën që i jepte të vobektëve. Duke qenë se kishte lindur në qytetin shqiptar të Tivarit, i cili po tjetërsohej nën represionin e regjimit të asaj kohe, ai i dinte të gjitha hallet e mëdha që kishin shqiptarët të cilëve u mohoheshin të gjitha të drejtat. Kishte mbetur vetëm kisha si një vend ku mund të ndjeheshe pak më i lirë, e Patër Zefi ua krijonte këtë ndjesi lirie me predikimet e tij që ngjallnin shpresë e preknin zemrat e lëndueme të malësorëve të Hotit.
KomunistĂ«t jugosllavĂ« ani pse nĂ« aleancĂ« e miqĂ«si me komunistĂ«t shqiptarĂ«, ndaj shqiptarĂ«ve nĂ« ish Jugosllavi nisĂ«n dhunĂ«n dhe vrasjet masive. MegjithĂ«se i lajmĂ«ruar pĂ«r ardhjen e forcave komuniste me nĂ« krye kriminelin Bajo Stankoviçin, katil-vrasĂ«si i shqiptarĂ«ve, PatĂ«r Zefi nuk pranoi tĂ« braktiste kishĂ«n ku shĂ«rbente. Ai ishte betuar qĂ« tĂ« mos e ndalonte pĂ«r asnjĂ« arsye sado madhore vendin e vet si shĂ«rbestar i pĂ«rkushtuar i Urdhrit fetar qĂ« pĂ«rfaqĂ«sonte, por e mbante fort edhe  ideja se bashkatdhetarĂ«t e vet shqiptarĂ« kishin nevojĂ« tu gjendej mbĂ«shtetja morale me fjalĂ«n e mirĂ« shelbuese.
 NjĂ« natĂ« tĂ« errĂ«t forcat komuniste rrethuan Çelen e KishĂ«s sĂ« ShĂ«n Gjonit nĂ« Hot, arrestuan PatĂ«r Zefin dhe bashkĂ« me tĂ« Vasel Mirashin, Camaj nga Vuksalekaj i Hoti dhe i pushkatuan mĂ« 4 shkurt 1945 nĂ« vendin e quajtur Lugjet e Thella nĂ« mes tĂ« GrudĂ«s dhe Hotit. NĂ« njĂ« burim tjetĂ«r thuhet: KomunistĂ«t jugosllavĂ« arrestuan famullitarin e Traboinit, At Leonard Tagaj (i quejtun PatĂ«r Zefi nga malĂ«sorĂ«t) me PjetĂ«r Zekun Camajn (kushĂ«ri me Smajl Mark Lulin) dhe Vasel Mirash Camajn (Vojvoda i Vuksanajve). KĂ«ta u pushkatuen pa proçes juridik. 100 plumba e pĂ«rshkuan trupin e famullitarit. Ishte vetĂ«m 35 vjeç.
Kur nisi të marrë rrugë për mbarë ideja që priftërinjtë katolikë të ekzekutuar nga diktatura të shpalleshin shenjtor të Kishës Katolike ishte shpresa se në atë listë do të ishin edhe Monsinjor Ernest Çoba dhe Patër Zefi i Traboinit. Të dy këta të ekzekutuar, i pari i vrarë me injeksion në spitalin e burgut në vitin 1980 , e tjetri i pushkatuar pa gjyq me 100 plumba nga kriminelët e shtetit jugosllav, siç do të bënin një muaj më pas në vendlindjen e Patër Zefit, në Tivar, duke ekzekutuar më shumë se 3000- 4000 djem shqiptar nga Kosova. Për shqiptarët në të dy anët e kufirit ishin hapur portat e ferrit komunist që bënte gjenocid mbi popullin, ngjashëm me atë çfarë ndodhte në kampet famëkeqe naziste të shfarosjes.
At Zefi i Traboinit, megjithĂ«se u ekzekutua pa mĂ«shirĂ« nga falangat komuniste, mesa duket nuk u mor nĂ« konsideratĂ« martirizimi i tij  nga Vatikani me shkakun se e konsideron krim tĂ« njĂ« shteti tjetĂ«r, pra krimi nuk kishte ndodhur nĂ« ShqipĂ«ri  a thua sikur vetĂ«m krimet qĂ« ndodhnin nĂ« ShqipĂ«ri tĂ« ishin krime ndaj NjerĂ«zimit dhe Zotit. Por PatĂ«r Zefi i Traboinit u ekzekutua se ishte prift katolik shqiptar, dhe nuk kishte pse tĂ« bĂ«hej ky dallim, sepse kĂ«sisoj ja mbulon historinĂ« e krimeve shtetit ku ndodhi ngjarja dhe martirĂ«t viktimizohen sĂ« dyti. Kjo nuk ngjall ndjesi tĂ« mire ndĂ«r katolikĂ«t e MalĂ«sisĂ«. Ne nuk hyjmĂ« nĂ« punĂ«t e fesĂ«, por pĂ«rderisa ata konsiderohen martirĂ«t shqiptarĂ« tĂ« fesĂ« katolike kur na gjenden nĂ« atĂ« listĂ« italiane, madje gjermane, pse duhej pĂ«rjashtuar PatĂ«r Zefi i Traboinit. Pse vunĂ« gishtin e heqjes nga lista pikĂ«risht mbi tĂ«. Kujt i interesonte qĂ« tĂ« shpĂ«tonte nga njolla e krimit nĂ« ndĂ«rgjegje shtetin vrasĂ«s?
Dhe pse bĂ«hen kĂ«sisoj dallimesh, apo se lufta pĂ«r asimilimin e shqiptareve tĂ« mbetur nĂ«n sllavĂ«t, Vatikani i quan realizim faktik tashmĂ« dhe duhet kokulur ta pranojmĂ«. Pse krimet e bĂ«ra nĂ« ShqipĂ«ri dalin me tĂ« drejtĂ« nĂ« evidencĂ« dhe krimet e pĂ«rbindshme tĂ« bĂ«ra mbi shqiptarĂ«t nĂ« trojet e mbetura jashtĂ« ShqipĂ«risĂ« u dashka lĂ«nĂ« nĂ« harrese?  Nuk Ă«shtĂ« pĂ«r tu çuditur kur sheh se pĂ«rurimi i Katedrales sĂ« re tĂ« Tivarit, qĂ« Ă«shtĂ« vendlindja e martirit tĂ« Hotit PatĂ«r Zefi i Traboinit, u krye nĂ« njĂ« ceremoni ku gjithçka tĂ« krijonte pĂ«rshtypjen se je nĂ« njĂ« komunitetit sllav. Madje edhe fjalĂ«t e Krishtit kur i jepte mision apostullit PjetĂ«r pĂ«r tĂ« mbajtur çelĂ«sin e Amshimit; nĂ« murale ishin shĂ«nuara nĂ« gjuhĂ«n serbe "Tebi cu dati kljuceve” kur Jezusi nuk i ka thĂ«nĂ« kĂ«to fjalĂ« nĂ« gjuhĂ«n serbe, se serbĂ«t at botĂ« ishin nĂ«pĂ«r shpellat AzisĂ«, jetonin me kope e ende nuk ishin bĂ«rĂ« njerĂ«z tĂ« qytetĂ«ruar.  Prandaj,  meqĂ« jemi nĂ« njĂ« kishĂ« katolike shqiptarĂ«sh, ndĂ«rtuar me paratĂ« e shqiptarĂ«ve tĂ« AmerikĂ«s,  duhej tĂ« shkruhej: "Ty do ta dorĂ«zoj çelĂ«sin!”. Por mesa duket priftĂ«rinjtĂ« katolikĂ« tĂ« Tivarit ja kanĂ« dorĂ«zuar çelĂ«sat SerbisĂ« e shpirtin djallit qĂ« vjen nga lindja. A e di shenjtĂ«ria e tij Papa Françesku  se çfarĂ« bĂ«het nĂ« trojet shqiptare, andej turku e kĂ«ndej serbi madje duke na i rrĂ«mbyer edhe kishat katolike. Si ajo nĂ« Tivar, por besa edhe mĂ« gjĂ«rĂ« e kĂ«sisoj ndodhemi nĂ« qorrsokak. Po njĂ« mendje na, a thua po merret edhe Kisha katolike me politike, ajo kishĂ« qĂ« ka punuar aq shumĂ« nĂ«pĂ«r shekuj pĂ«r çështjen shqiptare si u katandis kĂ«shtu duke e tjetĂ«rsuar Katedralen katolike tĂ« Tivarit nĂ« forum serb?! Ndoshta e bĂ«jnĂ« atĂ« punĂ« pĂ«r tĂ« afruar besimtar sllav, pĂ«r ti ndjellĂ« nĂ« katolicizĂ«m, po ne shqiptarĂ«t atĂ« kishĂ« e duam siç ka qenĂ« prej dymijĂ« vjetĂ«sh, shqiptare e jo sllave. Dhe herĂ«t a vonĂ« shqiptarĂ«t do ti kthehen qytetit tĂ« vet Tivarit tĂ« cilin e kanĂ« braktisur prej shtypjes sĂ« egĂ«r mbi pozita kombĂ«tare e fetare. Po fundja si mund t’ia japim Katedralen Katolike atyre qĂ« ekzekutuan tivarasin PatĂ«r Zefi pa gjyq, pa bĂ«rĂ« asnjĂ« krim e vetĂ«m se qe prift katolik dhe shqiptar.
NĂ« disa tĂ« dhĂ«na thuhet se kur krimineli i UDB Bajo Stankoviçi i tha se çfarĂ« kishte pĂ«r tĂ« thĂ«nĂ« si dĂ«shirĂ« e fundit se tash po e kryejmĂ« punĂ«n,  PatĂ«r Zefi mori kryqin, iu afrua Vasel Mirash Camajt tĂ« cilin edhe atĂ« do ta pushkatonin, e rrĂ«feu mĂ« zĂ« tĂ« ultĂ« e i dha bekimin e fundit. Pastaj u kthye me fytyrĂ« nga xhelatĂ«t, me duar te bashkuara drejtuar qiellit tha: “RrnoftĂ« Shqipnia! E bekoftĂ« Zoti popullin shqiptar! Krishti asht mbreti i pavdekshĂ«m!”
E qëlluan me 100 plumba në trup. Kaq e madhe ishte urrejtja ndaj meshtarit katolik dhe shqiptarit të madh. Dhe ishte vetëm 35 vjeç. Dhe përderisa ishte shenjt e martir në të gjallë pse të mos jetë edhe Shenjt e Martir edhe në të vdekur?
NdĂ«rsa dilema; e duan apo nuk e duan kardinalĂ«t e Vatikanit PatĂ«r Zefin e Traboinit martir tĂ« fesĂ« katolike, Ă«shtĂ« pĂ«r ata e jo pĂ«r ne bijtĂ« e Hotit,  ai Ă«shtĂ« e do tĂ« mbetet martir nĂ« zemrat e malĂ«sorĂ«ve tĂ« Hotit qĂ« nuk e harrojnĂ« sa tĂ« jetĂ« jeta.
Hoti, MalĂ«sia dhe e gjithĂ« ShqipĂ«ria pĂ«rkulen me nderim pĂ«rpara kĂ«tij Martiri qĂ« me fytyrĂ«n e bukur prej shenjtori na tregon se cilĂ«sitĂ« e larta njerĂ«zore, mirĂ«sia, respekti, nderimi pĂ«r njeri-tjetrin si shqiptarĂ« dhe dashuria e pakufishme pĂ«r Atdheun i japin njeriut kĂ«naqĂ«sinĂ« mĂ« tĂ« madh nĂ« jetĂ« e pĂ«r kĂ«to ja vlen çdo sakrifice. Ai djalĂ« Tivari e shenjt Hoti  e bĂ«ri sakrificĂ«n e vet nĂ« emĂ«r tĂ« dashurisĂ« pĂ«r bijtĂ« e MalĂ«sisĂ« sĂ« Hotit dhe tĂ« gjithĂ« shqiptarĂ«ve kudo ku ndodhĂ«n ne botĂ«.
I dashur Patër Zefi, nuk të harrojmë!

© Kolec Palok Traboini
25 gusht 2014 - 2018
WORLD POETICA CHANNEL
NĂ« njĂ« mbishkrim me fjalĂ«t e Jezu Krishtit, tĂ« shĂ«nuara nĂ« gjuhĂ«n serbe " Tebi cu dati kljuceve” kur Jezusi autorizon Pjetrin pĂ«r tĂ« mbajtur çelĂ«sin e Amshimit; Jezusi nuk e tha kĂ«tĂ« nĂ« gjuhen serbe por nĂ« gjuhĂ«n Aramaike. Pra po tĂ« duam me ju pĂ«rshtat rastit, a nuk ishte mĂ« mirĂ« tĂ« shkruhej: "Ty do ta dorĂ«zoj çelĂ«sin!”

Make Google view image button visible again: https://goo.gl/DYGbub
Editor: ©