07 June 2018

🔴Komunizmi- struktura vrastare dhe mentaliteti - nga Kolec Traboini

 


KOMUNIZMI - STRUKTURA VRASTARE  DHE MENTALITETI

Nga K. P. TRABOINI

Gjatë një bisede, një koleg krijues shprehu mendimin se si shumë e anatemojmë kohën e monizmit. Mesa duket prishaqejfin e kishte me mua.  Mgjithëse, për shkak të lidhjeve të tij shpirtërore që ka pasur me atë sistem,  e kuptoj(por jo mirëkuptoj), por kam qasje tjetër, qoftë edhe për shkak të rrethanave të mia familjare apo fisnore, se janë ekzekutuar dy njerëz, në moshë 25 vjeçare e  krejt të pafajshem, të dy djem Hoti, Nikoll Gojçi dhe Palok Uci, vëllai i nunit tim për të përmendur edhe nipin e Dadës sime Katrinë Traboini-Skanjeti (vajzës së Motrës Tone), të pa harruarin me fytyrë shenjtori Monsinjor Ernest Çobën, që e vranë në burg hetuesit e diktaturës.Dy të parët pa varr. Po Dadës time Katrine i kanë ekzekutuar edhe motrën Domenika Skanjeti-Vila në Pejë. I përmend sepse nuk  dua ti lë në anonimitet e në harrim.
Të duash vitet e rinisë tënde, nuk do të thotë se ke ndofarë nostalgjie të një kohe pa liri. Ka një motiv poetik të shkelqyer Pol Eluari "Shtetrrethimi", e kemi lexuar që atëherë e ku thotë; ishim në shtetrrethim, nuk kishim çfarë të bënim, u dashuruam. Këtu gjendet edhe kuptimi i jetës së atyre që lindën nën diktaturë çfarë në thelb është tragjedi. Për shkak të mungesës së lirisë mund të kesh qenë pjesë e një shoqërie a grupimi, a sistemi, por kjo nuk do të thotë se pas tejkalimit të gjendjes së privimeve të vazhdosh të jesh rob i saj. Por ka që vazhdojnë të jenë e akuzojnë të tjerët se pse flet kundër komunizmit se ti ke qenë i privilegjuar, pra sipas tyre i privilegjuar se të ka lënë të punosh në një zyrë e nuk të ka vrarë. Me duket se sistemi diktatorial është shëmbur si mekanizem e strukturë, por mentaliteti ende ka mbetur e do shumë e shumë vite që njeriu të shpëtojë prej tij. 
 Në foto: Monsinjor Ernest Çoba në një procesion fetar në qytetin e Shkodrës, Domenika Skanjeti Vila ekzekutura në Pejë nga komunistat serbë, si dhe Nikoll Gojçi, nga Hoti, komandant i batalionit të 3 të Brig. së Parë të cilin krimineli Mehmet Shehu e vrau pas shpine.
Kur ti kesh pranë familjes a fisit viktima të tilla të krimeve të përbindëshme të komunistëve si mund të kihet nostalgji për kohën e mallëkuar të Moskurrit?
E shoqëroj shënimin me një foto timen të asaj periudhe me diçiturën:   
"Ajo ishte rinia ime, por jo koha ime".
 
 
                           
 
Kolec Palok Traboini / Gojçi - Hot